E-Tijorat Asoslari
Asosan biznesdan mijozga sotish uchun qoʻllaniladigan asosiy model ta'rifi.
B2C (Business-to-Consumer)
Bu bosqichda mahsulot mijozning buyurtmasi asosida ombordan olinadi, qadoqlanadi va joʻnatishga tayyorlanadi.
Buyurtmani bajarish (Order Fulfillment)
Xalqaro savdoda tovar narxi, yetkazib berish va sugʻurta xavfini kim oʻz zimmasiga olishini aniq belgilab beruvchi standartlashtirilgan uch harfli qoidalar toʻplami.
INCOTERMS
Yetkazib berilgan mahsulot qaytarilgan yoki almashtirilgan holatlarda qoʻllaniladigan, logistika zanjirining teskari yoʻnalishdagi jarayoni. Qaytarish logistikasi (Reverse Logistics)
Qaytarish logistikasi (Reverse Logistics)
Bu modelda sotuvchi (retailer) zaxirani saqlamaydi, balki mahsulotni bevosita yetkazib beruvchidan (supplier) mijozga yuboradi.
Dropshipping
Yetkazib berishning eng muhim, ammo eng qimmat bosqichi, bu yerda mahsulot ombordan toʻgʻridan-toʻgʻri yakuniy iste'molchiga yetkaziladi.
Soʻnggi milya (Last-Mile Delivery)
Sotuvchi tovarni oʻz omborxonasida tayyorlab qoʻyadi va barcha xavf hamda xarajatlar (masalan, yuklash) xaridor zimmasiga oʻtadigan Incoterms atamasi.
EXW (Ex Works)
Bu texnologiya mahsulotning narxini emas, balki uning joylashuvini, holatini va harakatini real vaqt rejimida kuzatish uchun ishlatiladi.
GPS / RFID
Onlayn doʻkonning oʻz veb-saytiga tashrif buyurgan foydalanuvchining toʻlovni amalga oshirib, mahsulot sotib olish nisbati.
Konversion darajasi (Conversion Rate)
Mahsulotlarni xalqaro miqyosda joʻnatishda yukning qaysi transport turi (kema, samolyot, poyezd) va qaysi yoʻnalishda harakatlanishini belgilovchi hujjat.
Konosament (Bill of Lading) yoki Tashish hujjati (Waybill)
Sotuvchi yetkazib berishning barcha xarajatlarini, shu jumladan, bojxona toʻlovlari va soliqlarini ham toʻliq oʻz zimmasiga oladigan Incoterms atamasi.
DDP (Delivered Duty Paid)
E-commerce logistikasida tovarning yetkazib berish vaqtini 1 kunga qisqartirishga boʻlgan talab ortishi sababli keskin oʻsadigan asosiy xarajat turi.
Tashish xarajati (Transport Cost)
Bu platformalar e-commerce bizneslari uchun omborlash, qadoqlash va yetkazib berish xizmatlarini taqdim etadi.
Fulfillment Markazlari
E-commerce uchun katta miqdordagi tovarlarni olib kelishda global savdoning eng samarali va keng tarqalgan "standart" yuk birligi.
Yuk konteyneri (Shipping Container)
Xalqaro e-commerce bitimida tovar kelganida bojxona rasmiylashtiruvi uchun toʻlanadigan yigʻimlar va soliqlar uchun ishlatiladigan umumiy atama.
Import boji (Duty/Tariff)
Global miqyosda katta savdo turlarini (masalan, Black Friday) boshqarishda e-commerce tizimi birdaniga katta yuklamani koʻtara olmasligi bilan bogʻliq xavf.
Operatsion tizimning choʻkishi (System Overload/Crash)
Mahsulot yoki xizmatlarning barcha sotuv kanallari (fizik doʻkon, veb-sayt, ijtimoiy tarmoqlar) orqali yagona mijoz tajribasini yaratish strategiyasi.
Omnichannel (Koʻp kanalli) Savdo
Yuk mashinalari, temir yoʻllar va yuk tashish koridorlarida tovarlar harakatini optimallashtirish va kuzatish uchun qoʻllaniladigan tizim.
Transportni boshqarish tizimi (TMS - Transportation Management System)
Ushbu xalqaro koridor mahsulotlarni Osiyodan Yevropaga temir yoʻl va avtomobil yoʻllari orqali tez yetkazib berish uchun e-commerce tomonidan faol qoʻllanilmoqda.
Oʻrta Koridor (Middle Corridor) yoki Zamonaviy Ipak Yoʻli
Dropshipping modelida sotuvchiga aloqador boʻlmagan va eng koʻp shikoyatlarga sabab boʻladigan, mahsulotning sifati yoki qadoqlanishidagi kutilmagan nomuvofiqlik muammosi.
Sifat nazoratining yoʻqligi (Lack of Quality Control)