Қазақ әдебиеті пәніне тест сұрақтары

Авторы

100

• Өлеңнің авторы кім?

Әл-Фараби

200

• Әл-Фараби қай елден шыққан?

Отырардан

300

•  Әл-Фараби не себепті «Екінші ұстаз» атанған?

• Аристотельден кейінгі ең үлкен ойшыл болғандықтан

400

• Әл-Фарабидің ғылымға қосқан жаңалықтарының бірі – музыка туралы кітабының мазмұны қандай?

• Әуеннің адам жанына әсері, дыбыс заңдылықтары мен саз өнерінің тәрбиелік мәні туралы

500

• Әл-Фарабидің философиялық еңбектері шығыста ғана емес, Еуропада да тараған. Ол Батыс ғалымдарына қандай жол ашты?

• Аристотель еңбектерін түсіндіру арқылы Еуропадағы Қайта өрлеу дәуіріне ықпал етті

Өлең мазмұны

100

• Ақын тіршілікте қандай болуға шақырады?

• Құрыштай төзімді болуға

200

• Өлеңде қандай қасиет адамға керек делінген?

Сабыр,төзімділік,қайрат

300

• Өлеңде айтылған төзімділік пен еңбек идеясы қай заманда да өзекті болатынын қалай түсіндіресің?

• Өйткені адамзат дамуында кез келген жетістік еңбек пен сабыр арқылы келеді

400

• Өлең мазмұнын қазіргі жастар өмірімен байланыстырып түсіндір.

• Жастар білім, еңбек арқылы табысқа жетеді, қиындыққа төзуі қажет

500

• Өлеңдегі «құрыштай бол» деген тіркесті қалай астарлап түсіндіруге болады?

• Адам темірдей мықты, сынбайтын, қиындыққа төтеп беретін болуы тиіс деген астар

идеясы және тақырыбы

100

• Өлеңнің басты тақырыбы қандай?

• Төзімділік пен еңбекқорлық

200

Негізгі идеясы неде?

Адам еңбегі мен төзімі арқылы ғана биікке жетелейіді

300

• Өлеңде көтерілген тақырыпты басқа қазақ ақындарының еңбектерімен салыстырып айт.

• Абайдың «Еңбек қылмай ер оңбас» өлеңімен үндес

400

• Тақырыпты тек жеке адамға емес, тұтас қоғамға қатысты етіп қалай қарастыруға болады?

• Қоғам дамуы үшін әр адам еңбекқор, төзімді болуы тиіс

500

• Өлеңнен туындайтын идеяның бүгінгі күндегі әлеуметтік мәнін ашып бер.

• Қиындыққа төзімді, еңбексүйгіш адам ғана заман талабына бейімделеді, ал қоғам өркендейді

әдеби талдау

100

• Өлең қай жанрға жатады?

Өлең,насихат,лирика

200

• Қандай көркемдегіш құрал қолданылған? (Мысалы: «құрыштай бол»)

Теңеу

300

• «Құрыштай бол төзімді» дегендегі теңеуді басқа ақын-жыраулар шығармаларынан табуға бола ма?

• Иә, Махамбетте «айдынды болаттай қайралған» деген тіркес бар

400

• Өлеңнің буын өлшемі мен ұйқас түрін толық талдап бер.

•  11 буынды, қара өлең ұйқасы, кей жерінде шалыс ұйқас кездеседі

500

• Өлеңнің көркемдік ерекшелігі мен философиялық мазмұнын бірге талдап бер.

• Көркемдік құралдары арқылы (теңеу, эпитет) философиялық ой – төзім мен еңбектің адам өміріндегі орны ашылған

қосымша сұрақ

100

• Әл-Фарабиді шығыста қалай атаған?

Екінші ұстаз

200

• Оның музыка саласындағы еңбегінің аты?

• → «Музыканың ұлы кітабы»

300

• Әл-Фарабидің «Қайырымды қала тұрғындары» еңбегінде айтылған ой мен осы өлеңдегі идеяны байланыстырып түсіндір.

• Екеуінде де адам еңбегі мен ізгілігі арқылы жетілу керектігі айтылады

400

• Әл-Фарабидің ғылымға берген анықтамалары өлең мазмұнымен қалай үндеседі?

• Ғылым да, еңбек те төзімділікті қажет етеді, сондықтан екеуі бір-бірін толықтырады

500

• Әл-Фарабидің шығармаларына тән негізгі философиялық бағытты атап, осы өлеңнен сол бағытты қалай байқауға болатынын көрсет.

• Аристотельге негізделген рационализм – адам еңбегі мен ақылы арқылы жетіледі; өлеңде осы ойдың көрінісі бар