Mamuriy huquq

A

1

Ma’muriy jarayon nima?

Ma’muriy jarayon — bu davlat organlari va mansabdor shaxslarning ma’muriy-huquqiy normalar asosida fuqarolar va tashkilotlar bilan o‘zaro aloqada bo‘lib, huquqiy natijaga olib keluvchi faoliyatidir.

1

Ma’muriy jarayon qanday turlarga bo‘linadi?

Buyruqbozlik (ijroiya) jarayoni, nizoli jarayon, nazorat-tekshiruv jarayoni.

1

Ma’muriy protsedura nima?

Ma’muriy organning ma’lum bir masala bo‘yicha qaror qabul qilishgacha bo‘lgan tartibli, huquqiy harakatlar ketma-ketligidir.

1

Ma’muriy protseduralar fuqarolarga qanday foyda keltiradi?

Ular qaror qabul qilish jarayonida o‘z fikrini bildirish, shikoyat qilish va huquqlarini himoya qilish imkoniga ega bo‘ladi.

1

Litsenziya va ruxsatnoma berish protsedurasi nimani anglatadi?

Faoliyatni amalga oshirish uchun zarur ruxsatni qonuniy asosda olish jarayoni.

B

1

Ma’muriy jarayonning asosiy maqsadi nima?

Davlat boshqaruvida qonuniylikni ta’minlash, ma’muriy nizolarni hal etish va fuqarolarning huquqlarini himoya qilish.

1

Buyruqbozlik (ijroiya) jarayoni deganda nima tushuniladi?

Davlat organining boshqaruv faoliyatida qarorlar qabul qilish jarayoni.

1

Ma’muriy protseduralar qanday vazifani bajaradi?

Qonuniylik, oshkoralik, shaffoflik va fuqarolarning huquqlarini kafolatlaydi.

1

Ma’muriy protseduralar shaffoflikni qanday ta’minlaydi?

Har bir bosqich hujjatlashtiriladi, qarorlar ochiq asosda qabul qilinadi va ularni tekshirish imkoniyati yaratiladi.

1

Nazorat protseduralarining maqsadi nima?

Qonunlar va davlat qarorlarining ijrosini tekshirish hamda kamchiliklarni aniqlash.

C

1

Ma’muriy jarayonning subyektlari kimlar?

Davlat organlari, mansabdor shaxslar, fuqarolar va yuridik shaxslar.

1

Nizoli ma’muriy jarayonning mohiyati nimada?

Fuqarolar yoki tashkilotlarning ma’muriy organ qaroriga nisbatan shikoyatlari asosida nizoni hal qilish.

1

Ma’muriy protseduralar qayerda qo‘llaniladi?

Litsenziya berish, ruxsatnoma olish, murojaatlarni ko‘rib chiqish, tekshiruv o‘tkazish jarayonlarida.

1

Ma’muriy protseduralar qonun ustuvorligini qanday mustahkamlaydi?

Har bir ma’muriy harakat qonun bilan belgilangan tartibda amalga oshiriladi, bu esa o‘zboshimchalikning oldini oladi.

1

Shikoyatlarni ko‘rib chiqish protsedurasi qanday amalga oshiriladi?

Fuqaro yoki tashkilotning yozma murojaati qabul qilinadi, tekshiriladi va javob qonunda belgilangan muddatda qaytariladi.

D

1

Ma’muriy jarayonning huquqiy asoslari nimalar?

O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, “Ma’muriy tartib-taomillar to‘g‘risida”gi Qonun, Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks.

1

Ma’muriy jarayonning o‘ziga xos jihati nimada?

Unda davlat hokimiyati vakolatlari qatnashadi va qarorlar majburiy kuchga ega bo‘ladi.

1

Ma’muriy protseduralar davlat boshqaruvida qanday rol o‘ynaydi?

Qarorlar qabul qilishni tartibga soladi, fuqarolarning ishonchini oshiradi va korrupsiya xavfini kamaytiradi.

1

Ma’muriy protseduralarni buzish qanday oqibatlarga olib keladi?

Qarorlar haqiqiy emas deb topilishi, mansabdor shaxs intizomiy yoki ma’muriy javobgarlikka tortilishi mumkin.

1

Ma’muriy protseduralar tizimining ahamiyatini umumiy qilib izohlang.

Bu tizim davlat boshqaruvining samaradorligini oshiradi, fuqarolarning davlatga bo‘lgan ishonchini mustahkamlaydi va huquqiy davlat barpo etish jarayoniga xizmat qiladi.

E

1

Ma’muriy jarayonning bosqichlarini sanang.

1) Ishni boshlash; 2) Ishni ko‘rib chiqish; 3) Qaror qabul qilish; 4) Qarorni ijro etish.

1

Ma’muriy jarayon bilan sud jarayoni o‘rtasidagi farq nimada?

Ma’muriy jarayon ijroiya hokimiyat tizimida amalga oshadi, sud jarayoni esa mustaqil sud hokimiyati doirasida.

1

Siyosiy-huquqiy ahamiyat deganda nima tushuniladi?

Davlat boshqaruvi tizimida adolat, qonuniylik va fuqarolarning ishtirokini ta’minlovchi siyosiy-huquqiy mexanizm sifatidagi rolini bildiradi.

1

Ma’muriy protseduralar qanday tasniflanadi?

1) Normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqish protseduralari;

2) Murojaatlarni ko‘rib chiqish;

3) Nazorat protseduralari;

4) Litsenziya va ruxsatnoma berish;

5) Ma’muriy majburlov choralari protseduralari.

1

Ma’muriy jarayon bilan ma’muriy protsedura o‘rtasidagi farq?

Jarayon — keng tushuncha; protsedura — shu jarayon ichidagi aniq bosqich yoki tartib