ЛОГИК БА АРГУМЕНТ
Логик гэж юу вэ?
Логик нь зөв сэтгэхүйн тухай судалдаг шинжлэх ухаан юм.
Хийсвэрлэл гэж юу вэ?
Тухайн зүйлийн гол шинжийг салган сэтгэхүйдээ дүрслэх арга.
Багтаамж гэж юу вэ?
Ойлголтын хүрээнд багтсан бүх бодит зүйлс.
Жишиж болох ойлголт гэж юу вэ?
Ойлголтууд хоорондоо харьцаж болох, ангилалд оруулах боломжтой ойлголт.
(a-b)2=?
(a-b)2=a2-2ab+b2
Аргументын үндсэн бүтэц юунаас бүрддэг вэ?
Аргумент нь шаардлага → нотолгоо → дүгнэлт гэсэн бүтэцтэй.
Анализ гэж ямар үйлдлийг илэрхийлдэг вэ?
Юмыг бүрэлдэхүүн хэсэг, тал, шинж, харилцаа зэргээр нь задалж судлах үйлдэл.
Агуулга гэж юу вэ?
Ойлголтоор тодорхойлогдож буй зайлшгүй шинж чанаруудын нийлбэр.
Тохирох харилцааны төрлүүдийг нэрлэ.
Адилсан харилцаа, хагас тохиролцох харилцаа, захирах/захирагдах харилцаа.
Девиаци гэж юу вэ?
Нийгмийн тогтсон дүрм, журамд үл нийцэх төлөв.
Нотолгооны төрлүүдийг нэрлэ.
Логик, статистик, эмпирик гэж гурван төрлийн нотолгоо байдаг.
Ерөнхийлөл гэж юу вэ?
Юмыг ижил шинж чанартай бусад зүйлтэй нь нэг ангилалд оруулах арга.
“Гурвалжин” ойлголтын багтаамж, агуулгыг жишээ болгон тайлбарла.
• Багтаамж: Бүх төрлийн гурвалжин (тэнцүү талтай, тэгш өнцөгт, ижил биш)
• Агуулга: 3 талтай, 3 өнцөгтэй, шулуун талтай дүрс
Үл тохирох харилцааны төрлүүдийг нэрлэ.
Хамтран захирагдах харилцаа, эсрэг харилцаа, зөрчилт харилцаа.
Чингис хааны ууган хүүгийн нэрийг хэлнэ үү.
Зүчи
Аргументын хүчийг хэрхэн тодорхойлж болох вэ?
Аргументын хүч нь нотолгооны итгэлтэй, үндэслэл сайтай эсэх, шаардлагаас дүгнэлт рүү логик дараалалтай холбогдсон эсэхээр хэмжигддэг.
Синтезийг тайлбарла.
Юмыг бүрэлдэхүүн хэсэг, шинж, харилцаагаар нь сэтгэхүйдээ нэгтгэх логик үйлдэл.
Багтаамж нэмэгдэх нь ойлголтод ямар нөлөөтэй вэ?
Багтаамж нэмэгдэх нь ойлголт өргөжин, олон зүйл хамрах боломжтой болдог.
Жишиж болох ойлголтыг дотор нь хэрхэн ангилж болох вэ?
Тохирох харилцаа ба үл тохирох харилцаа гэж ангилж болно.
К.Маркс нийгмийн ангийн хоорондын зөрчлийг юунаас үүдэлтэй гэж үзсэн бэ?
Үйлдвэрлэлийн хэрэгслийг өмчлөх байдлын ялгаа, өмчтэй анги ба өмчгүй ангийн ашиг сонирхлын зөрчлөөс
“Нотолгоо сул байвал дүгнэлт зөв байж болно” гэсэн хэллэг үнэн эсэхийг тайлбарла.
Үнэн биш. Сул нотолгоо дүгнэлтийг баталгаажуулдаггүй, зөв дүгнэлт гарсан тохиолдолд аз тохиолдсон гэж үздэг. Логикийн хувьд нотолгоо хүчтэй байх нь зайлшгүй шаардлагатай.
Анализ ба синтезийн ялгааг тайлбарла.
Анализ нь юмыг хэсэг хэсгээр нь задлах арга бол синтез нь эдгээр хэсгийг нэгдсэн бүтээл болгон нэгтгэх арга юм.
Агуулга нэмэгдэх нь ойлголтод ямар нөлөөтэй вэ?
Агуулга нэмэгдэх нь ойлголтыг нарийсгаж, тодорхойлолтыг илүү цэгцтэй болгодог.
Ойлголтуудын тохирох ба үл тохирох харилцааг логикийн хувьд тайлбарла.
• Тохирох харилцаа: Ойлголтууд хоорондоо логик хувьд нийцэж, нэг ангилалд орох боломжтой.
• Үл тохирох харилцаа: Ойлголтууд хоорондоо логик хувьд нийцэхгүй, хамт нэг ангилалд оруулах боломжгүй. Үүнд зөрчилт, эсрэг болон хамтран захирагдахгүй харилцаа орно.
Аномик бүлгийн онцлог юу вэ?
Тодорхой зохион байгуулалтгүй хэсэг бөөн хүмүүсийн цугларалт, бослого, үймээнийг хэлдэг.