Naučni metod i voda
Objasni značenje riječi biologija.
Bios - život, logos - nauka. Biologija je nauka o životu.
Šta je monomer ugljikohidrata?
Monomer ugljikohidrata je monosaharid.
Zašto su ulja u tekućem agregatnom stanju za razliku od masti?
Zbog većeg udjela nezasićenih masnih kiselina.
Koliko aminokiselina razlikujemo, te šta znače esencijalne i neesencijalne aminokiseline?
Ukupno razlikujemo 20 aminokiselina koje grade sve proteine. Esencijalne aminokiseline su one koje moramo unositi, neesencijalne proizvodi organizam.
O čemu govore materijal i metode u naučnom istraživanju?
Svi materijali i metode neophodne za realizaciju istraživanja.
Objasni razliku između istraživačkog pitanja i hipoteze.
Istraživačko pitanje je nešto što je nastalo kao rezultat posmatranja procesa ili fenomena u prirodi. Hipoteza je pretpostavka odgovora na istraživačko pitanje.
Kojim tipom veze se povezuju ugljikohidrati?
Ugljikohidrati se povezuju glikozidnom vezom.
Objasni pozitivan i negativan primjer utjecaja masti na čovjeka.
Pozitivan: Masti su dobar energent i odličan termoizolator.
Negativno: holesterol je uključen u proces nastanka ateroskleroze, a koji rezultira infarktom srca.
Objasni razliku između proteina i proteida.
Proteini se često kao termin odnose na jednostavne proteine građene isključivo od aminokiselina. Proteidi s druge strane pored aminokiselina sadrže i neproteinsku komponentu npr. ugljikohidrate, lipide itd.
Koji tip šećera je C7H14O7.
Heptoza.
Šta znači da su rezultati eksperimenta ponovljivi i zašto je to važno za naučni metod?
To znači da drugi istraživači mogu ponoviti eksperiment i dobiti iste rezultate. To osigurava pouzdanost i objektivnost zaključaka.
Navedi primjere rezervnog i gradivnog polisaharida kod životinja i gdje ih zatičemo.
Rezervni životinjski polisaharid je glikogen, nalazi se u jetri i mišićima čovjeka.
Gradivni polisaharid životinja je hitin, nalazi se egzoskeletu (ljušturi) ineskata.
Zašto se masti smatraju boljim energentom od ugljikohidrata i proteina, kada je riječ o pohrani energije?
Masti imaju u prosjeku 9kcal po gramu, za razliku od ugljikohidrata i proteina koji pretežno imaju oko 4kcal po gramu.
Objasni značenje različitih struktura proteina.
Primarna - aminokiselinska sekvenca
Sekundarna - položaj polipeptidnog lanca u prostoru
Tercijarna - 3D struktura
Kvarterna - odnos polipeptidnih lanaca, ukoliko ih ima više
Makro i mikroelementi su minerali zastupljeni u većim odnosno manjim količinama.
Zašto je gustina vode značajna za život u vodenoj sredini?
Anomalija vode - činjenica da je voda najgušća na +4 stepena C, osigurava da led ne pada na dno jezera. Na taj način osigurava da jezero u toku zime ne presuši.
Navedi primjer jednog disaharida, te od čega je građen i kako su vezane molekule.
Stolni šećer (Saharoza) građena je od glukoze i fruktoze, a međusobno ih povezuje glikozidna veza.
Adipozno tkivo je tkivo koje pohranjuje masti, a njegove ćelije se zovu adipociti.
Objasni građu aminokiseline.
Svaka od 20 aminokiselina ima NH2 i COOH grupu. Preostale grupe mogu varirati.
U čemu su zastupljeni fosfolipidi?
U ćelijskoj membrani
Dvije tečnosti, A i B, mase po 1 kg, zagrijavaju se istim plamenikom. Nakon 5 minuta temperatura tečnosti A poraste s 20°C na 60°C, a tečnosti B s 20°C na 30°C. Koja tečnost ima veći toplotni kapacitet i kako znaš?
Tečnost B ima viši toplotni kapacitet jer se zagrijala manje iako je primila jednaku količinu toplote. To znači da upija više energije za svako povećanje temperature.
Objasni opću formulu ugljikohidrata i kako tvore različite hemijske formule za pojedine grupe monosaharida.
Ugljikohidrati su građeni od ugljika, vodika i kisika u omjeru 1:2:1. Tako heksoze (6) imaju formulu C6H12O6.
Ako svakog dana unosi 500 kcal manje nego što potroši, za koliko dana će teoretski izgubiti 1 kg?
7000/500=14 → Za otprilike 14 dana.
I hemoglobin i enzimi izgrađeni su od aminokiselina. Zašto hemoglobin može prenositi kiseonik, a enzimi mogu ubrzavati hemijske reakcije, iako su građeni od istih jedinica?
Zato što različit redoslijed aminokiselina stvara različitu prostornu strukturu → oblik određuje funkciju.
Objasni ulogu holesterola u zdravlju čovjeka.
Holesterol može dovesti do formiranja ateroskleroze, a ona do infarkta miokarda.