Qiyosiy dinshunoslik qanday fan?
dinlarning umumiy shakllari, turlari, diniy voqealarning mohiyati, umuminsoniy munosabatlari, qoidalari va qonuniyatlarini aniqlash uchun qiyosiy metoddan foydalanadigan fan.
Sansikrit tili bo'yicha tadqiqot olib borgan G'arb dinshunos olimi kim?
Maks Myuller
"Jahon dinlariga uslubiy yondashuvlar" asar muallifi kim?
Udo Tuorushk
Panteizmga ta'rif bering?
Xudo bilan tabiatni bir deb e'tiqod qilivchi falsafiy ta'limot.
Beruniy "Hindiston" asarini qachon yozgan?
milodiy X-XI
......odamlarning diniy ongi evolyutsion tarzda, «pastdan yuqoriga» holda shakllangan. Ya'ni, ko'zga ko'rinadigan tabiatga sig'inishdan Xudoni yagona boshqaruvchi sifatida ulug'lashgacha.
Qaysi shaxsga tegishli?
M.Myuller
Qiyosiy dinshunoslik predmeti nima?
Qiyosiy dinshunoslik predmeti dunyo dinlari ta'limotlari va amaliyotlarini tizimli ravishda taqqoslashdir.
Xiyotda missionerlik faoliyatini olib borgan G'arb dinshunosi kim?
M.Rikki
"Ixvon as-Safo"risolsida ilmlar nechaga bo'linadi, ular qaysilar?
1.Inson a'zolari haqidagi ilm(anatomiya)
2.Dinshunoslik ilmi.
Yahudiylar ta'limotiga ko'ra, " Isroil" atamasi qanday ma'noni anglatadi?
Tangri bilan kurashib uni yenggan.
"Oltin shoxcha" asar muallifi kim va nima haqida bayon qilingan?
Jeyms Freyzer o'zining asarlarida, xususan, "Oltin shoxcha" (1890)da qurbonlik marosimlari, tug'ilish marosimlari va afsonalarni yaratish uchun turli madaniyatlarning diniy va mifologik an'analarini taqqoslagan.
O‘zbekiston Respublikasi konstitusiyasining 19-moddasini ayting?
Oʻzbekiston Respublikasida insonning huquq va erkinliklari
xalqaro huquqning umumeʼtirof etilgan normalariga binoan hamda ushbu
Konstitutsiyaga muvofiq eʼtirof etiladi va kafolatlanadi. Inson huquq
va erkinliklari har kimga tugʻilganidan boshlab tegishli boʻladi.
Oʻzbekiston Respublikasida barcha fuqarolar bir xil huquq va erkinliklarga ega boʻlib, jinsi, irqi, millati, tili, dini, eʼtiqodi, ijtimoiy kelib chiqishi, ijtimoiy mavqeidan qatʼi nazar, qonun oldida tengdirlar.
Imtiyozlar faqat qonunga muvofiq belgilanadi va ijtimoiy adolat prinsiplariga mos boʻlishi shart.
Ninian Smart dinlarni olti jihatdan o'rgangan. Ular qaysilar?
1.doktrinal (aqidaviy),
2.mifologik,
3.axloqiy,
4.ritual,
5. ijtimoiy
6. diniy tajriba
Diniy tashkilotlar davlatdan ajratilgan hamda qonun oldida teng emas.Davlat diniy tashkilotlarning faoliyatiga aralashadi. Davlat qonunda belgilangan tartibda faoliyat koʻrsatayotgan diniy tashkilotlar faoliyatining erkinligini kafolatlaydi.
75-modda.
Diniy tashkilotlar davlatdan ajratilgan hamda qonun oldida tengdirlar. Davlat diniy tashkilotlarning faoliyatiga aralashmaydi. Davlat qonunda belgilangan tartibda faoliyat koʻrsatayotgan diniy tashkilotlar faoliyatining erkinligini kafolatlaydi.
Dinshunoslik fani qachon mustaqil fan sifatida shakklangan, kim tomonidan ta'kidlangan?
xijriy IV-V
Ibn Nadiym.
Dinshunoslikda qiyoslashdan foydalanishning ayrim xususiyatlari haqida ma'lumot bering?
1.Turli dinlarni bir butun sifatida bir-biri bilan solishtirmaslik kerak.
2.Taqqoslashda har doim diniy xilma-xillikni hisobga olish kerak.
3.Taqqoslashlar bir xil doiralar ichida amalga oshirilishi kerak.
Dinshunoslikning asosiy metodologiyalari nechta?
Tavsiflovchi yondashuv, fenomenologik yondashuv, tarixiy-tanqidiy usul, antropologik va sotsiologik yondashuvlar.
Qiyosiy dinshunoslikda qo'llaniladigan asosiy usul qaysi va unga ta'rifi?
Tavsifiy yondashuv qiyosiy dinshunoslikda qo'llaniladigan asosiy usuldir. U diniy e'tiqodlar, marosimlar va urf-odatlarning qadr-qimmatini yoki qaysi din "yaxshiroq" yoki "to'g'ri" ekanligini baholamasdan xolisona tavsiflashga qaratilgan. Maqsad diniy hodisalarni qanday bo'lsa, shunday qilib ko'rsatish, har bir dinni o'ziga xos sharoitda tushunish imkonini berishdir.
Qiyosiy dinshunoslikning rivojlanishing omillari qaysi?
1. mustamlakachilik ekspansiyasi,
2. missionerlik faoliyati,
3.savdo-sotiq
Hinduizmda (najotga) turli yo'llar, jumladan, .......(bilim yo'li), ........ (sadoqat yo'li) va ......(harakat yo'li) orqali erishiladi.
najotga (moksha)
Jnana Yoga (bilim yo'li)
Bhakti Yoga (sadoqat yo'li)
Karma Yoga (harakat yo'li).
"Tanqidchilarning ta'kidlashicha, bu usul juda sub'ektiv bo'lishi mumkin va diniy amaliyotga ta'sir qiluvchi ijtimoiy, siyosiy yoki tarixiy kuchlarni yashirishi mumkin." Qaysi usul?
Fenomenologik
Tarixiy-tanqidiy metodga ta'rif bering?
Tarixiy-tanqidiy metod muqaddas matnlar va diniy an’analarni tarixiy sharoitda o‘rganishda qo‘llaniladi. Bu usul diniy matnlarning vaqt oʻtishi bilan keyingilarga qanday kelgani va talqin qilinishini tahlil qilishga qaratilgan boʻlib, koʻpincha diniy gʻoyalar qanday rivojlanganligi va tarixiy voqealar hamda madaniy evrilishlar taʼsirida qanday o‘zgarganini o‘rganadi.
Qiyosiy dinshunoslikning asosiy mavzulari nechta?
1.Muqaddas matnlar,
2.E'tiqod va ta'limotlar,
3.Marosim va amaliyotlar,
4.Axloqiy qoidalari
Muqaddas mantlarga misollar keltiring?
BIBLIYA: Eski va Yangi Ahdga bo'lingan Bibliya xristianlikning asosiy matnidir. Eski Ahd yahudiylik uchun ham muqaddas bo'lgan ibroniycha TaNaX bilan bir-biriga mos keladi, Yangi Ahd esa Isoning va ilk nasroniy jamoasining ta'limotlarini o'z ichiga oladi.
QUR’ON: Qur'on Islomning muqaddas kitobi bo'lib, Muhammad (s.a.v.)ga nozil qilingan Allohning kalomi hisoblanadi.
VEDALAR: Vedalar hinduizmning eng qadimgi muqaddas matnlari bo'lib, hindlarning e'tiqodlari va amaliyotlarining asosini tashkil etuvchi madhiyalar, ibodatlar va marosimlardan iborat. To'rt Veda - Rigveda, Yajurveda, Samaveda va Atharvaveda – “vahiy qilingan” matnlar hisoblanadi.
TRIPITAKA: Tripitaka yoki "Uch savat donolik" Buddaning ta'limotlari, axloqiy tamoyillari va falsafiy mulohazalari o'z ichiga olgan Budda matnlarining to'plamidir.
Sharq musulmon dinshunoslarining usullari nechta?
1. Tarixiy-tavsifiy usuli.
2.Qiyos usuli.
3.Tanqidiy-taxliliy usul.
4.Muloqot usuli.