Qadimgi tarix
Savol: Eng qadimgi odam qoldiqlari O‘zbekiston hududida qaysi joydan topilgan?
Javob: Eng qadimgi odam qoldiqlari Farg‘ona vodiysidagi Selung‘ur g‘oridan topilgan. Bu topilma O‘zbekiston hududida ilk insonlar yashaganini isbotlaydi
.
Savol: O‘zbekiston mustaqillikka qachon erishgan?.
Javob: O‘zbekiston 1991-yil 31-avgustda mustaqillikka erishgan. 1-sentabr esa Mustaqillik kuni sifatida nishonlanadi.
Savol: O‘zbekiston Respublikasi davlat bayrog‘i qachon qabul qilingan?
Javob: Davlat bayrog‘i 1991-yil 18-noyabrda qabul qilingan.
Savol: Amir Temur qaysi yillarda yashab o‘tgan?
Javob: Amir Temur 1336–1405-yillar oralig‘ida yashab, buyuk sarkarda va davlat arbobi sifatida tarixda nom qoldirgan
.
Savol: Alisher Navoiy o‘z davrida adabiyot va madaniyatda qanday islohotlar qilgan?
Javob: Alisher Navoiy turkiy (o‘zbek) tilni davlat va adabiyot tili darajasiga ko‘targan. U “Xamsa” dostonlar turkumi bilan Sharq adabiyotiga yangilik olib kirgan, “Muhokamat ul-lug‘atayn” asarida o‘zbek tilining boyligini isbotlagan. Shuningdek, Navoiy me’morchilik, ta’lim va xayriya ishlariga ham katta hissa qo‘shgan
.
Savol: Zarafshon va Qashqadaryo vodiylarida yashagan qadimgi odamlar asosan nimalar bilan shug‘ullangan?
Javob: Ular asosan ovchilik, baliqchilik va meva terish bilan shug‘ullangan. Keyinchalik dehqonchilik va chorvachilik paydo bo‘lgan
.
Savol: O‘zbekistonning birinchi Prezidenti kim edi?
Javob: O‘zbekistonning birinchi Prezidenti Islom Abdug‘aniyevich Karimov edi. U 1991–2016-yillar davomida mamlakatni boshqargan.
Savol: “Harakatlar strategiyasi” dasturi kim tomonidan ishlab chiqilgan?
Javob: Bu dastur O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan ishlab chiqilgan va 2017-yilda qabul qilingan
Savol: Shayboniylar davlati qachon tashkil topgan?
Javob: Shayboniylar davlati 1500-yilda Muhammad Shayboniyxon tomonidan tashkil etilgan.
Savol: Mirzo Ulug‘bek ilmiy maktabining asosiy yutug‘i nimada edi?
Javob: Mirzo Ulug‘bek Samarqandda dunyodagi eng yirik rasadxonalardan birini qurgan. U va uning shogirdlari yulduzlar harakatini aniqlab, “Ziji Jadidi Kuragoniy” nomli yulduzlar jadvalini tuzgan. Bu asar Yevropa astronomlari tomonidan ham ishlatilgan va zamonaviy astronomiyaning poydevoriga aylangan.
Savol: Qadimgi Baqtriya davlati qaysi hududda joylashgan edi?
Javob: Qadimgi Baqtriya davlati hozirgi Surxondaryo viloyati va Afg‘oniston shimoliy hududlarida joylashgan edi
.
Savol: Mustaqillikdan keyin qabul qilingan birinchi Konstitutsiya qachon kuchga kirgan?
Javob: O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 1992-yil 8-dekabrda qabul qilingan.
Savol: Yangi O‘zbekiston tushunchasi qachon shakllana boshladi?
Javob: “Yangi O‘zbekiston” tushunchasi 2016-yildan boshlab, Shavkat Mirziyoyev rahbarligida shakllandi.
Savol: Xiva xonligi va Qo‘qon xonligining o‘zaro farqlari nimada?
Javob: Xiva xonligi Amudaryo bo‘ylarida joylashib, dehqonchilikka tayanar edi, Qo‘qon xonligi esa Farg‘onada joylashib, savdo va hunarmandchilik rivojlangan
Savol: Abdulla Oripov O‘zbekiston mustaqilligi davrida xalq ruhiyatiga qanday ta’sir ko‘rsatgan?
Javob: Abdulla Oripov o‘z she’rlari orqali milliy g‘urur, vatanparvarlik va erkinlik tuyg‘ularini xalq qalbida uyg‘otgan. Uning “O‘zbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi” matni muallifi ekanligi milliy g‘oyaning ramzi bo‘ldi. Shoir “Men nechun sevaman O‘zbekistonni?” kabi asarlari bilan mustaqillik mafkurasini mustahkamlashda muhim rol o‘ynagan.
Savol: Ahamoniylar imperiyasi davrida O‘zbekiston hududi qanday satrapliklarga bo‘lingan edi?
Javob: O‘zbekiston hududi Baqtriya, So‘g‘d va Xorazm satrapliklariga bo‘lingan bo‘lib, ular Ahamoniylar imperiyasiga bo‘ysungan
Savol: Mustaqillik yillarida amalga oshirilgan 3 ta muhim islohotni sanang.
.
Javob: Ta’lim tizimi isloh qilindi, bozor iqtisodiyoti yo‘lga qo‘yildi va davlat boshqaruvi mustahkamlandi
.
Savol: O‘zbekistonning xalqaro nufuzini oshirgan 3 ta muhim tashabbusni sanang.
Javob: BMT minbaridagi tashabbuslar, Markaziy Osiyo hamkorligi va Samarqand xalqaro forumlari mamlakat nufuzini oshirdi
.
Savol: Rossiya imperiyasi O‘zbekiston hududini bosib olish jarayoni qanday kechgan?
Javob: XIX asrda Rossiya harbiy yurishlar orqali Turkistonni bosib oldi: 1865-yilda Toshkent, 1868-yilda Buxoro, 1873-yilda Xiva bosib olindi.
Savol: Beruniy ilm-fanga qanday kashfiyotlar kiritgan va uning asarlaridan qaysilari mashhur?
Javob: Abu Rayhon Beruniy tabiiy fanlar, astronomiya, geografiya, tarix va matematika sohalarida 150 dan ortiq asar yozgan. Uning eng mashhur asarlari — “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” va “Hindiston”. Beruniy Yerning sharsimonligini isbotlagan va hatto Yerning aylanish radiusini taxminan to‘g‘ri hisoblagan.
Savol: Qadimgi Xorazm davlatining siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayotiga oid 3 ta muhim belgini sanang.
Javob: Xorazmda sug‘orish tizimi rivojlangan, o‘z yozuvi mavjud bo‘lgan, va mustahkam davlat boshqaruvi shakllangan
.
Savol: Mustaqillikka erishgandan keyingi dastlabki 10 yillikda qaysi sohalarda eng katta o‘zgarishlar bo‘ldi?
Javob: Eng katta o‘zgarishlar iqtisodiyot, ta’lim va madaniyat sohalarida ro‘y berdi – yangi maktablar, oliygohlar ochildi, milliy madaniyat tiklandi.
Savol: Mustaqillikdan keyingi davrda amalga oshirilgan ijtimoiy va iqtisodiy islohotlar haqida ayting.
Javob: Tadbirkorlik rivojlantirildi, ta’lim va sog‘liqni saqlash sohalarida islohotlar qilindi, fuqarolik jamiyati mustahkamlandi
Savol: XIX asr oxirida O‘rta Osiyoda yuz bergan siyosiy o‘zgarishlarning xalq hayotiga ta’siri qanday bo‘lgan?
Javob: Rossiya mustamlakachiligi natijasida iqtisodiyotda o‘zgarishlar yuz berdi, ammo xalq tengsizlik, soliqlar va bosim ostida yashagan.
Savol: Al-Xorazmiy dunyo ilm-fanga qanday hissa qo‘shgan va u qaysi sohalarda asarlar yozgan?
Javob: Al-Xorazmiy matematika, astronomiya va geografiya fanlariga ulkan hissa qo‘shgan. U “Al-jabr va al-muqobala” asari orqali algebra fanining asoschisi bo‘lgan. Uning nomidan “algoritm” atamasi kelib chiqqan. Shuningdek, u dunyo xaritasini tuzish, sonlar tizimi va trigonometriya sohasida ham muhim ishlar qilgan.