1
Qur'oning istelohiy manosini ayting
القران هو كلام اللّٰه تعالى المنزل على محمد صلى اللّٰه عليه وسلم، المنقول إلينا بالتواتر، المعجز والمتعبد بتلاوته
«Куръон Мухаммад (алайхис-салом)га нозил килинган тавотур ила накл килинган, ожиз колдирувч хамда тиловати ибодат булган Аллох таолонинг каломидир
Furqon ismiga ta'rif bering
"haqni botildan ajratuvchi"
Qur'onu Karim Rosululloh S.A.V. qay holatlarida nozil bo'lgan?
Uyg'oqliklarida farishta orqali
Qur'onu karim va hadisi qudsiy orasidagi farqlardan bir nechta ayting
1 Qur'onu karimni nomozda tilovat qilsa bo'ladi Hadisi qudsiyni yo'q
2 Qur'onu Karimning har bir harfi tovotur ila naqil qilingan Qudsiy hadislar orasida Zaiflari ham bor
3 Tahorat masalasi
4 Qur'onu kariming har bir kalomimg tilovatiga 10 ta savob berilsa Hadisi qudsiyda unday emas
5 Qur'onu Karimning harifini inkor qilgan odam kofir bo'lsa Hadisi qudsiyda unday emas
Bonus
Siz omadli inosnsiz
Vahiyni tushunib yetmaslikning oqibatida "Qur'on Allohning kalomi emas" degan davolar bilan chiqib Muhammad S.A.V ga har hil bo'xtonlar qilishgan. O'sha bo'xtonlardan bir nechtasini ayting.
1 Qur'on alg'ov dalg'ov tush ko'rayotgan majnuning gapidir
2 Qur'oni Muhammad S.A.V. o'zlari to'qib olgan
3 Muhammad S.A.V Qur'onni odamlardan o'rgangan
4 Qur'onu karimni she'r, Muhammad S.A.V. shoir deb davo qilishgan
5 Qur'onu karimni qohinlik va Muhammad S.A.V. qohin deb davo qilishgan
Qur'onu Karimning tugal bir kitob holida emas balki bo'lak qilib nozil bo'lishining hikmati haqida qaysi oyatda keladi?
Isro surasi 106
وَقُرْءَانًۭا فَرَقْنَـٰهُ لِتَقْرَأَهُۥ عَلَى ٱلنَّاسِ عَلَىٰ مُكْثٍۢ وَنَزَّلْنَـٰهُ تَنزِيلًۭا ١٠٦
...... va Qur'onni odamlarga asta sekin o'qib berishing uchun bo'lib qo'ydik va bolak bo'lak qilib nozil etdik.
Qur'onu karim tarqoq nozil bo'lishi hikmatlaridan bir nechtasini sanab bering
1 Muhammad S.A.V va musulmonlarni qo'llash va qalblarini quvvatlash
2 Qur'onu karimni yodlashga oson qilish
3 Hayotdagi hodisalarga hamo hang hukumlarning hayotiyligini ta'minlash
4 Sha'riyat ta'limotlarini hayotga daraja ma daraja tadbiq qilish
5 Uning masdari kelib chiqqan joyga ishora qilish
Qur'onu karim Tarqoq nozil bo'lishining eng ulug' hikmatlaridan biri "Unig masdari kelib chiqqa joyga ishora qilish" degan gapni sharhlab bering.
Kelib chiqqan joyiga ishora qilish, uning haqiqiy ilohiy kitobligiga hujjat.
(23 yil davomida hali bu joyidan hali bu joyidan nozil bo'lsa ham, bir sura yig'ilib bir biri bilan bog'liq holga kelishi so'ng 1 kitob holiga kelib butun insoniatni to'g'ri yo'lga boshlaydegan holga kelishi, uni faqat ilohiy kitob ekanligi va kelib chiqqan joyiga ishora qilishini ko'rsatadi)
Ilm so'ziga "Faylasuflar" "Mutakallimlar" "Boshqa odamlar" bergan ta'riflaridan birini ayting
Faylasuflar: Ilm bir narsaning aqilda hosil bo'lgan suratidir.
Mutakallimlar: Ilm o'z egasiga ishni oydinlashtirib beruvchi sifatdir
Boshqa insonlar: Ilm bir narsani voqealikda qanday bo'lsa shunday holatda idrok etish
Ulumul Qur'on sohalaridan 10ta sini sanab bering
1 Qur'onu Karim Tarixi
2 Qur'onu Karim jamlanishi
3 Qur'onu Karim tartibga solinishi
4 Qur'onu Karim qiroati
5 Qur'onu Karim Rasmi xatti
6 Qur'onu Karim oyatlar soni
7 Qur'onu Karim mo'jizaligi
8 Qur'onu Karim Muhkam Muyashobeh
9 Qur'onu Karim Nosix Mansux
10 Qur'onu Karim tafsiri
Ulumul qur'on ilmlariga 4 halifa davrida asos solindi:
Abu Bakir r.a. davrlarida:
Usmon r.a davirlarida:
Ali r.a davirlarida:
Qaysi faoliyatlar yo'lga qo'yilganligini sharhlab ochib bering.
Abu Bakir r.a. davrlarida: Qur'onu karim yozma shakilda jamlanib musxaf holiga keltirildi
Usmon r.a davirlarida: Nusxa ko'chirilib "Rasm Xatiga" asos solindi. Qur'onu karimdan darsa berish yo'lga qo'yildi
Ali r.a davirlarida: (Insonlar o'qish jarayonida ko'p grannatik xatolarga yo'l qo'uila boshladi) Qur'on eroblar ilmiga asos solindi.
Ulumul Qur'on borasida ilk bitiklar qachon paydo bo'lishni boshladi? Dastlab bu ilm borasidga kitoblar qay holatda yozilgan?
Xijriy 2 asrda.
Dastlab Ulumul Qur'oning malum bir tarmog'iga bag'ishlangan edi.
Dastlabki Ulumul Qur'onga oid asarlardan Xijriy 3 asrda:
Qosim ibn Salmon rahmatullohi aleyh qaysi asrani yozgan?
Xijriy 224 yili "Nosiz va Mansux" ga oid kitobni yozganlar.
Dastlabki Ulumul Qur'onga oid asarlardan Xijriy 3 asrda:
Ali ibn Madaniy rahmatullohi aleyh qaysi asrani yozgan?
Ulumul Qur'onga oid kitoblarning hozirgi ko'rinishida yozilgan dastlabgi asar va uning muallifi?
Ali ibn Ibrohim ibn Saad Hufiyning "Al Burhan fi Ulumil Qur'an" asari .
Ulumul Qur'on ilmida yozilgan kitoblarning "Gultoji" qaysi?
Hijriy 9 asrda yozilgan
Jaloliddin Suyutiyning "Al itqon fi ulumil qur'an" asari
Vahiy so'zining lug'aviy va istelohiy manosi?
Lug'aviy: Tez suratda mahfiy ravishda (Tezkor mahfiy habar yo'llash)
Istelohiy: Alloh taolo o'zi tanlab olgan shaxsga o'zo iroda qilgan hidoyatni tez va mahfiy ravisgda yo'llash
Vahiy darajalari
Qur'onu Karim
Hadisi Qudsiy
Hadisi Nabaviy
Qavliy hadisga 3 ta misol aytning:
عَنْ عَمَّارِ بَنِ يَاسِرٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا، قَالَ: كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: « كَفَى بِالْمَوْتِ وَاعِظًا». رَوَاهُ الْبَيْهَقِيُ وَالطَّبَرَانِيُ.
“Voizlikka o’limning o’zi yetarlidir”
جَابِرٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«الْقَنَاعَةُ مَالَ لَا يَنْفَدُ». رَوَاهُ الطَّبَرَانِيُّ وَالسُّيُوطِيُ.
“Qanoat bitmas tuganmas moldir”
عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «الصُبْحَةُ تَمْنَعُ الرَّزْقَ». رَوَاهُ أحْمَدُ وَالْبَيْهَقِيُ.
“Tonggi uyqu rizqni to’sadi”
Qur'onu karimning 10 ta ismini ayting:
Ktob Zikr Nur Burhon Furqon Mubin Nazir Musxaf Aziz Aliy Hidoya Kalom Haq Majid Bushro
Qur'onu karimninh Amaliy nozil bo'lishi bosqichlari haqida aytib bering
2 Baytul izzada
3 Muhammad S.A.V qalblariga
Qibla o'zgarishi qaysi oyatda nechcha oydan keyn nozil bo'lgan?
Bqara surasi 144 oyatda Alloh taolo shunday marhamat qiladi:
"Goho yuzingizni (vahiy kutib) osmon bo'ylab o'girib turishingizni ko'rayapmiz. (Xotirjam bo'ling) Sizni o'zingiz rozi bo'ladigan qiblaga (Ka'baga) yuzingizni o'girtiramiz. Yuzingizni Masjidi Harom (Ka'ba) tomonga buring! (Ey mo'minlar, sizlar ham) qayerda bo'lsangiz, yuzlaringizni o'sha tarafga buringiz!
Vahiy tushganidan 16 oydan so'ng ( Sog'uniy. Tarixi Muhammadiyada)
Arablar dastlab bo’layotgan ishlarga ya’ni vahiy nozil bo’lishiga: “Bu alg’ov dalg’ov tush ko’rayotgan majnun“ deb gap tarqatishdi. Bu haqida ”Duhon” surasining 14 oyatida: “ ….. va:”O’rgatilgan majnun dedilar” deya xitob qilinadi. ”Qalam” surasining 51 oyatida esa: “Albatta u majnundir” derlar. Deya xitob qilinadi.
Savol: Allah taolo bu bo’htolarni rad etib nabiysiga tasalli berish uchun qaysi oyatlarni nozil qiladi?
Qalam suraisi 1-2 oyatlar.
“Nun.Qalam bilin va satirlarga yoziladegan narsalar bilan qasam. Sen robbing ne’mati ila majnun emassan”.
3ta Fe'liy hadis ayting:
عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُحِبُّ الْحَلْوَاءَ وَالْعَسَلَ.
Oisha r.a dan: Nabiy S.A.V. Shirinlik va asalni yaxshi ko’rar edilar
عَمْرَو بْنَ حُرَيْثِ يَقُولُ: رَأَيْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُصَلِّي فِي نَعْلَيْنِ مَخْصُوفَتَيْنِ.
Amr ibn Hurays r.a. dan: Men Rosululloh S.A.V. Yamoq solingan ikki kavushida nomoz o’qiganlarini ko’rganman
عَنْ أَنَسٍ: أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ إِذَا دَخَلَ الْخَلَاَءَ نَزَعَ خَاتَمَهُ.
Anas r.a. dan: Nabiy s.a.v. hojatxonaga kirmoqchi bo’lsalar uzuklarini yechib kirar edilar