А деңгейінің сұрақтары
Мұхтар Мағауиннің шым-шытырық сюжетке құрылған "Шақан-Шері" романы неше тараудан тұрады?
3 тараудан тұрады. Қамыстағы үй, Жолбарыс жымы, Сары құмның шапқыны.
Шақан-Шерінің түз тағысы атану себебін айтыңыз?
Жүрегінен қайғының қаны сорғалаған Шақан жолбарыстың терісін жамылып, жыртқышқа айналып далада адамдардан жырақ өмір сүргендіктен ел арасында Шақан-Шері атанады.
"Шақан-Шері" романындағы адамға өздігінен тиіспейтін жыртқыштың адамға шабуылдауының себебі неде?
Себебі адамдардың табиғатқа жасаған әділетсіздігі мен қатыгездігінде. Атап айтқанда, романда жыртқыш аңдардың адамға шабуыл жасауы олардың табиғи мекендерінің бұзылуымен, адамдардың қырып-жоюымен байланыстырылады.
Шақан-Шері мен жолбарыс тағдырларынан қандай ұқсастық байқадыңдар?
Екеуі де өздерінің табиғи еркіндіктері үшін күресуі. Шақан өзінің ар-намысын қорғауға тырысады. Ал, жолбарыс өз мекенін қорғап, адамдардан қауіп келген сайын қарсы әрекет етеді.
Басты кейіпкер Шақан-Шері есіміндегі "шері" сөзі нені білдіреді? Қосарлану себебі?
"Шері" сөзі - батыл, қайсар жауынгер деген мағынаны білдіреді. Бұл атау Шақанның рухани және физикалық күрескерлігін, табиғатпен және әділетсіздікпен болған шайқасын сипаттайды. Сонымен қатар Шақанның жолбарыс сияқты мінез-құлқы мен батылдығын да айқындайды.
Сары құмның табиғатында кездесетін қауіптер қалай сипатталады?
Сары құмның табиғаты қатал. Шөлейтті климат, су тапшылығы, жыртқыш аңдардың өміріне қауіп төндіреді. Бұл қауіптер тұрғындардың өмір сүру салтына әсер етеді.
Шақанның Сары құмдағы күресі оның мінезін қандай қырынан ашады?
Шақанның Сары құмдағы күресі оның батылдығын, табандылығын және әділеттілікке деген ұмтылысын көрсетеді. Ол қиындықтарға мойымай, өз мақсатына жетуге тырысады.
Қамыстағы үйдің айналасындағы табиғат қалай сипатталады?
Қамыстағы үйдің айналасындағы табиғат - биік қамыстармен, жабайы жануарлармен, батпақты аймақтармен және тыныштықпен ерекшеленеді. Бұл жердің оқшаулығы Шақанға өз ойларымен жалғыз қалуға мүмкіндік береді.
Қамыстағы үй Шақанның мінезін қандай қырынан көрсетеді?
Қамыстағы үй Шақанның еркіндікке, тыныштыққа деген құштарлығын және табиғатпен үйлесімді өмір сүруге деген талпынысын көрсетеді. Оның бұл таңдау оның рухани әлемнің тереңдігі мен ішкі жан дүниесіндегі бейбітшілікті аңсауын айқындайды.
Жолбарыс жымын табу Шақан үшін неліктен маңызды болды?
Жолбарыс жымын табу Шақан үшін оның іс-әрекетін бақылауға, жыртқышты аулауға және жергілікті тұрғындарға қауіптің алдын алуға мүмкіндік береді. Бұл әрекет Шақанның батылдығы мен жауапкершілігін көрсетеді.
Шақан жолбарыстың жымын қалай анықтайды?
Шақан жолбарыстың жымын аңның іздерін, жердегі белгілерді және оның жүрген жолындағы табиғи өзгерістерді бақылай отырып анықтайды. Ол аңшылықтағы тәжірибесі мен байқағыштығы арқылы жыртқыштың тұрақты жүрген жерін табады.
Жолбарыс жымы тарауында жыртқыштың мінез-құлқы қалай сипатталады?
Жолбарыс өте сақ, епті және қауіпті жыртқыш ретінде сипатталады. Ол өз аумағын жақсы біледі және бейтаныс қауіпке сезімтал. Бұл мінезі Шақанның жолбарыспен күресін қиындата түседі.