Օրգանական մոլեկուլներ և նյութերի փոխանակություն
Ի՞նչ են կենսաբանական պոլիմերները,բերեք օրինակներ։
Կենսաբանական պոլիմերները բարդ նյութեր են, որոնք կազմված են փոքր միավորներից՝ մոնոմերներից։ Օրինակ`
Սպիտակուց՝ պոլիմեր է, մոնոմերը՝ ամինաթթուներ։
Որտե՞ղ է գտնվում բջջակորիզը և ի՞նչ է այնտեղ պարունակվում։
Բջջակորիզը գտնվում է ցիտոպլազմայում և պարունակում է ԴՆԹ՝ ժառանգական տեղեկատվությամբ։
Ի՞նչ է ալելը։
Այն գեները,որոնք գտնվում են հոմոլոգ քրոմոսոմների միևնույն լոկուսներում,կոչվում են ալելներ կամ ալելային գեներ:
Ի՞նչ է պոպուլյացիան:
Պոպուլյացիան կազմված է միևնույն տեսակի օրգանիզմներից,որոնք ապրում են ընհդանուր տարածքում,հարաբերականորեն մեկուսացված են նույն տեսակի այլ պոպուլյացիաներից,ազատ խաչասերվում են և տալիս բեղուն սերունդ:
Ինչպե՞ս են ամինաթթուները միավորվում՝ կազմելով սպիտակուց։
Ամինաթթուները միանում են պեպտիդային կապերով՝ ձևավորելով սպիտակուցային շղթաներ ռիբոսոմներում։
Ինչպե՞ս է գործում գոլջիի ապարատը բջջում։
Այն վերամշակում և փաթեթավորում է սպիտակուցներն ու լիպիդները՝ տեղափոխման համար։
Ինչպե՞ս է որոշվում առանձնյակի սեռը։
Սեռը որոշվում է սեռական քրոմոսոմներով՝ XX (աղջիկ), XY (տղա)։
Ինչպե՞ս է արտահայտվում էկսպոնենցիալ և լոգիստիկ աճը։
Էկսպոնենցիալ աճը բնութագրվում է այնպիսի աճով, երբ պոպուլյացիան մեծանում է արագ և անընդհատ, քանի դեռ ռեսուրսները անսահման են։
Լոգիստիկ աճը սկսվում է էկսպոնենցիալ, բայց որոշ ժամանակ անց դանդաղում է և կայունանում ռեսուրսների սահմանափակման կամ ակյլ պատճառներով։
Ինչո՞ւ են ժառանգականության նյութ անվանում նուկլեինաթթուներին:
Նուկլեինաթթուներին ժառանգականության նյութ են անվանում, որովհետև դրանք պահպանում և փոխանցում են օրգանիզմի գենետիկ ինֆորմացիան սերունդներին։Օրինակ`ԴՆԹ-ն պարունակում է գեները, որոնք որոշում են օրգանիզմի կառուցվածքն ու գործառույթը։
Ինչո՞ւ են վիրուսները կյանքի ոչ բջջային ձևեր համարվում։
Դրանք չունեն բջջային կառուցվածք և իրենցից ներկայացնում են կյանքի ոչ բջջային ձևեր:
Ինչո՞ւ կարող են նույն ընտանիքում եղբայրներն ու քույրերը տարբեր լինել միմյանցից։
Քանի որ նրանք ստանում են տարբեր գեների համակցություններ ծնողներից՝ գենետիկական փոփոխականության պատճառով։
Ինչու՞ են կարևոր ազոտ ֆիքսող բակտերիաները:
Դրանք կարևոր են,քանի որ ազոտ գազը կայծակի կամ որոշ բույսերի արմատների վրա ապրող ազոտ ֆիքսող բակտերիաների միջոցով վերածվում է օգտագործելի միացությունների:
Ի՞նչ կլինի, եթե մարսողական ֆերմենտները չաշխատեն ճիշտ ձևով։
Սննդանյութերը չեն քայքայվի, չեն ներծծվի արյան մեջ, և օրգանիզմը չի ստանա անհրաժեշտ նյութերը։
Ի՞նչ կլինի եթե մետաֆազ փուլը չիրականանա միտոզում:
Եթե մետաֆազ փուլը չիրականանա միտոզում, ապա քրոմոսոմները չեն դասավորվի բջջի կենտրոնում, և չեն կարողանա ճիշտ բաժանվել դուստր բջիջներին։
Ի՞նչ կլինի, եթե ծնողներից մեկը ունենա դոմինանտ գենետիկ հիվանդություն,ինչքան է հավանականությունը, որ երեխայի մոտ այն կարտահայտվի:
Երեխան ունի 50% հավանականություն ժառանգելու հիվանդությունը, քանի որ դոմինանտ ալելը բավարար է՝ գիծը արտահայտելու համար։
Ի՞նչ կլինի, եթե էկոհամակարգում անհետանան մանր օրգանիզմները (օրինակ՝ բակտերիաները)։
Կկանգնի օրգանական նյութերի քայքայումը, և սննդային շղթան կխախտվի։