პოპკულტურა
ამ ფილმს 2025 წელს გზა არაერთმა სკეპტიკურმა პროგნოზმა გადაუღობა, თუმცა დეკემბრის ბოლოსთვის მან კიდევ ერთხელ დაამტკიცა თავისი რეჟისორის „ოქროს წესი“: არასოდეს დადო ფსონი მის წინააღმდეგ.
თუკი წინა ეპიზოდი ოკეანის სიღრმეებისა და ჰარმონიის კვლევას ეძღვნებოდა, ეს ნაწილი მაყურებელს აჩვენებს, რომ პანდორაზე სიცოცხლე მხოლოდ მშვიდობიანი არ არის. ფილმი გვაცნობს ე.წ. „ფერფლის ხალხს“, რომლებიც წინა ტომებისგან განსხვავებით, ბოროტებითა და აგრესიით გამოირჩევიან. მიუხედავად იმისა, რომ მაყურებელს 13 წელი აცდევინეს მეორე ნაწილისთვის, ამჯერად ინტერვალი მხოლოდ 3 წელი აღმოჩნდა, რამაც ხელი არ შეუშალა სურათს, გამხდარიყო 2025 წლის აბსოლუტური ლიდერი შემოსავლების მიხედვით.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ფილმი (სასურველია სრული ქვესათაურით).
ავატარი: ცეცხლი და ფერფლი“ (Avatar: Fire and Ash)
2025 წლის იანვარში, ქალაქში, რომელიც ოფიციალურად არცერთ ფედერალურ შტატს არ ეკუთვნის, განხორციელდა ის, რასაც ანალიტიკოსებმა „პოლიტიკური რეკონკისტა“ უწოდეს. ამ პიროვნებამ დაარღვია ამერიკული პოლიტიკური ტრადიციის სტანდარტული, ხაზოვანი დინამიკა და 130-წლიანი პაუზის შემდეგ პირველად გაიმეორა გროვერ კლივლენდის ისტორიული პრეცედენტი.
ლოგიკური ბმა ასეთია: 2025 წლის 20 იანვრიდან ამერიკულ პოლიტიკურ მათემატიკაში გაჩნდა უცნაური განტოლება, სადაც სუბიექტი, რომელიც ადრე 45-ე იყო, ოთხწლიანი წყვეტის შემდეგ გახდა 47-ე. მისი დაბრუნება „თეთრ კედლებში“ იქცა ათვლის წერტილად ახალი გლობალური სავაჭრო ომებისა და ალიანსების გადახედვისთვის.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს პიროვნება.
დონალდ ტრამპი
1925 წელს ვერნერ ჰაიზენბერგმა გამოაქვეყნა ნაშრომი, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა მიკროსამყაროს კანონების მათემატიკურ აღწერას. ზუსტად 100 წლის შემდეგ, გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის გადაწყვეტილებით, 2025 წელი ოფიციალურად სწორედ ამ დარგის საერთაშორისო წლად გამოცხადდა.
მიუხედავად იმისა, რომ ამ მეცნიერების არსს ხშირად ხსნიან ერვინ შრედინგერის მიერ მოფიქრებული ექსპერიმენტით, სადაც მთავარი გმირი (ცხოველი) ერთდროულად ორ საპირისპირო მდგომარეობაშია, 2025 წლისთვის ეს სფერო აბსტრაქტული თეორიიდან პრაქტიკულ კომპიუტერულ რევოლუციაში გადავიდა, რაც ინფორმაციის დაშიფვრისა და დამუშავების სრულიად ახალ ერას ნიშნავს.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სამეცნიერო დარგი.
კვანტური ფიზიკა / კვანტური მეცნიერება
(კომენტარი: 2025 წელი გაერომ კვანტური მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების წლად გამოაცხადა. მინიშნებები 1925 წელზე (ჰაიზენბერგის მიერ კვანტური მექანიკის ფორმულირება) და შრედინგერის კატაზე პირდაპირ მიგვითითებს პასუხზე).
2024 წლის თებერვალში გაჟღერებულმა ამბავმა 2025 წელი სპორტული სამყაროსთვის ერთგვარ „წითელ რევოლუციად“ აქცია. სპორტსმენმა, რომელსაც თავის დისციპლინაში ყველაზე მეტი გამარჯვება და ტიტული აქვს, გადაწყვიტა დაესრულებინა 12-წლიანი „ვერცხლისფერი“ ეპოქა და კარიერის ფინალური აკორდისთვის აერჩია გუნდი, რომელიც იტალიური სიამაყის სიმბოლოა.
2025 წელს მისი ყოველი გამოჩენა ტრასაზე ნამდვილი მედია-აფეთქება იყო, რადგან გულშემატკივრები ეჩვეოდნენ ხილვას, თუ როგორ მოირგო ბრიტანელმა „სერმა“ ის ფერი, რომელსაც მანამდე მისი მთავარი კონკურენტები ატარებდნენ. ამ ტრანსფერმა 2025 წელს იტალიური მარკის აქციების რეკორდული ზრდა და მარანელოს ქუჩებში ხალხის ნაკადების მოზღვავება გამოიწვია.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სპორტსმენი.
Lewis Hamilton
2024 წლის ბოლოს დაწყებული „ცეცხლი“ 2025 წლის ფედერალურ სასამართლო პროცესზე ნამდვილ გლობალურ ხანძრად იქცა. ამ ადამიანს, რომელსაც ათწლეულების განმავლობაში მუსიკალურ სამყაროში „ყოვლისშემძლეს“ უწოდებდნენ, ბრალად ედება ინდუსტრიული მასშტაბის შანტაჟი და ტრეფიკინგი.
სკანდალის მთავარი სიმბოლო გახდა არა მხოლოდ ჩხრეკისას ნაპოვნი ათასობით ბოთლი „ბავშვის ზეთი“, არამედ ე.წ. „თეთრი წვეულებები“, სადაც დასწრება ოდესღაც ელიტარულობის ნიშანი იყო, 2025 წელს კი რეპუტაციულ განაჩენად იქცა. სკანდალის მთავარი „ბომბი“ 2025 წლის პროცესზე აღმოჩნდა ტერაბაიტობით ვიდეომასალა, რომელსაც მასპინძელი ფარულად იღებდა, რათა თავისი გავლენიანი სტუმრები „სათამაში აპარატებად“ ექცია.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს პიროვნება, რომლის სკანდალმაც 2025 წელს ჰოლივუდს „ოქროს ხანა“ საბოლოოდ დაუსრულა.
„დიდი“ კომბსი (Sean "Diddy" Combs / P. Diddy)
(კომენტარი: 2025 წელი იყო პაფ დიდის სასამართლო პროცესისა და იმ სკანდალური „სიების“ გასაჯაროების წელი, რომელმაც უამრავი ვარსკვლავი დააზარალა. მინიშნება „თეთრ წვეულებებზე“, „ბავშვის ზეთსა“ და შანტაჟის ვიდეოებზე პირდაპირ მიუთითებს მასზე
2025 წლის თებერვალში, ამ მუსიკოსმა დაიკავა სცენა ქალაქში, რომელსაც ხშირად „დიდ სიმშვიდეს“ (The Big Easy) უწოდებენ. ეს არტისტი ისტორიაში შევიდა, როგორც თავისი ჟანრის ერთადერთი წარმომადგენელი, რომელმაც ლიტერატურისა და ჟურნალისტიკის დარგში უმაღლესი ჯილდო — პულიცერის პრემია დაიმსახურა.
ღონისძიებამდე დიდი ხნით ადრე, სოციალურ ქსელებში ნამდვილი „სამოქალაქო ომი“ გაჩაღდა: ადგილობრივი გულშემატკივრები აპროტესტებდნენ, რომ ორგანიზატორებმა უგულებელყვეს ქალაქის „ფავორიტი შვილი“ და Young Money-ს ლეგენდა. თუმცა, როდესაც ლუიზიანას სუპერდომში განათება აინთო, ამ არტისტის პერფორმანსმა საბოლოოდ დაასვა წერტილი 2024 წელს დაწყებულ „დიდ რეპ-დაპირისპირებას“ და დაადასტურა, ვის ეკუთვნის გვირგვინი.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს მუსიკოსი.
კენდრიკ ლამარი
თუ 1990-იან წლებში თომას ფრიდმანი ამტკიცებდა, რომ ორი ქვეყანა, რომლებშიც „ოქროს თაღები“ (McDonald’s) არსებობს, ერთმანეთთან ომს არ დაიწყებენ, 2025 წლის გეოპოლიტიკა ამ თეორიას გაცილებით უფრო მყიფე კრისტალური მესერით ანაცვლებს.
ამ წელს, არიზონას უდაბნოში „ოქროს თაღების“ ნაცვლად, სხვა ტიპის გიგანტური ინფრასტრუქტურა ამუშავდა. 36 000 კვადრატული კილომეტრის მქონე კუნძულის მთავარი „ფარი“, რომელზეც დღეს მსოფლიოს უმაღლესი ტექნოლოგიური პროცესების აბსოლუტური უმრავლესობაა დამოკიდებული, ოფიციალურად გახდა ტრანსკონტინენტური. ეს „დუბლირება“ ბევრმა ანალიტიკოსმა დაინახა არა როგორც გლობალური უსაფრთხოების გაფართოება, არამედ როგორც სტრატეგიული დაზღვევა იმ შემთხვევისთვის, თუკი კუნძული თავის პირვანდელ, შემაკავებელ ფუნქციას დაკარგავს.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ტერმინი, რომლითაც ამ „ფარს“ მოიხსენიებენ, ან კომპანია, რომლის არიზონაში გადმოსვლამაც 2025 წელს ეს სტატუს-კვო შეცვალა
სილიკონის ფარი (Silicon Shield) / TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company)
(კომენტარი: „სილიკონის ფარი“ არის თეორია, რომლის მიხედვითაც ტაივანი დაცულია ჩინეთის თავდასხმისგან, რადგან მისი ჩიპების წარმოების განადგურება მსოფლიო ეკონომიკას (მათ შორის ჩინეთისას) დააქცევს. 2025 წელს TSMC-მ აშშ-ში, არიზონაში ოფიციალურად დაიწყო წარმოება, რამაც გააჩინა შიში, რომ ტაივანი „ფარს“ კარგავს
ამ ობიექტს ხშირად უწოდებენ „თანამედროვე იკაროსს“, თუმცა მითოლოგიური წინამორბედისგან განსხვავებით, მან 2025 წელს წარმატებით განახორციელა ისტორიაში ყველაზე ახლო დისტანციაზე მიახლოება ჩვენი სისტემის ცენტრალურ სხეულთან.
700 000 კმ/სთ სიჩქარით მოძრავმა აპარატმა, რომელიც ნასას ისტორიაში პირველია, რომლის სახელიც ცოცხალ მეცნიერს (მის გარდაცვალებამდე) მიენიჭა, წელს ოფიციალურად „შეეხო“ მას — გადაკვეთა რა ალფვენის კრიტიკული ზღვარი და შევიდა ვარსკვლავის უკიდურეს ატმოსფეროში, რომელსაც ლათინურად „გვირგვინს“ უწოდებენ.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს კოსმოსური ზონდი.
პასუხი: პარკერის მზის ზონდი (Parker Solar Probe)
(კომენტარი: 2025 წელს პარკერის ზონდმა განახორციელა თავისი ყველაზე ახლო მიახლოება მზესთან (პერიჰელიუმი). მინიშნებები „გვირგვინზე“ (Corona) და მეცნიერ ევგენი პარკერის სახელზე მიგვიყვანს პასუხამდე)
2025 წლის ივნისსა და ივლისში, იმ ქვეყნის სტადიონებმა, რომელიც გაისად (2026-ში) კონტინენტური მასშტაბის „ტრიოს“ (სამმხრივი მასპინძლობის) მთავარი ღერძი იქნება, უმასპინძლეს გიგანტურ სპორტულ ექსპერიმენტს. ეს მოვლენა მანამდე მხოლოდ ზამთრის მოკლე „სპრინტს“ წარმოადგენდა, 2025 წელს კი 32-გუნდიან საზაფხულო მარათონად იქცა.
მიუხედავად იმისა, რომ მწვრთნელები და ფეხბურთელთა პროფკავშირები „ადამიანურ ლიმიტებსა“ და გადატვირთულ კალენდარზე ჩიოდნენ, ორგანიზატორებმა ეს პროექტი „კლუბების გლობალური ინკლუზიურობით“ გაამართლეს. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც საკლუბო დონეზე ყველაზე პრესტიჟული თასის მფლობელი იმ ფორმატით გამოვლინდა, რომელიც აქამდე მხოლოდ ეროვნული ნაკრებების პრეროგატივა იყო.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ტურნირი, რომლის ახალმა ფორმატმაც 2025 წელს სპორტული სამყარო ორ ბანაკად გაყო.
: ფიფას მსოფლიო საკლუბო ჩემპიონატი (FIFA Club World Cup 2025)
(კომენტარი: 2025 წელს პირველად ჩატარდა მსოფლიო საკლუბო ჩემპიონატი გაფართოებული, 32-გუნდიანი ფორმატით აშშ-ში. მანამდე ის დეკემბერში ტარდებოდა და მხოლოდ კონტინენტური ჩემპიონები მონაწილეობდნენ. მინიშნება აშშ-ზე, როგორც 2026-ის მასპინძელზე და ფორმატის ცვლილებაზე, პასუხამდე მიგვიყვანს).
2025 წლის შუა პერიოდში, ერთ-ერთი უმსხვილესი სოციალური პლატფორმის შიდა აუდიტმა, რომელიც „უისთლბლოუერმა“ (ინსაიდერმა) გაასაჯაროვა, მსოფლიო ციფრული მარკეტინგის კოლაფსი გამოიწვია. დოკუმენტებმა დაადასტურა, რომ პლატფორმაზე არსებული ინტერაქციების — ლაიქების, რეაქციებისა და განსაკუთრებით აგრესიული პოლიტიკური დებატების — 75%-ზე მეტს ახორციელებდნენ არა ადამიანები, არამედ „ავტონომიური LLM-აგენტები“.
ეს სკანდალი გასცდა ფინანსურ თაღლითობას და დაადასტურა წლების წინ გაჩენილი თეორია, რომლის მიხედვითაც გლობალური ქსელი დიდი ხანია აღარ არის ადამიანთა კომუნიკაციის სივრცე. 2025 წელს ამ აღმოჩენამ გამოიწვია სარეკლამო ბიუჯეტების მასობრივი გატანა ინტერნეტიდან და საფუძველი ჩაუყარა „ციფრული ავთენტურობის“ ახალ, მკაცრ რეგულაციებს.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს თეორია (სახელწოდება), რომელიც 2025 წელს ოფიციალურ სკანდალად იქცა.
„მკვდარი ინტერნეტის თეორია“ (Dead Internet Theory)
(კომენტარი: 2025 წელს AI-აგენტების განვითარებამ იქამდე მიიყვანა სოციალური ქსელები, რომ ბოტების რაოდენობამ და მათმა აქტივობამ ადამიანებისას საგრძნობლად გადაასწრო. სკანდალმა დაადასტურა, რომ ინტერნეტის დიდი ნაწილი "მკვდარია" და მასში მხოლოდ ალგორითმები ესაუბრებიან ერთმანეთს).
2025 წელს ამსტერდამში ოფიციალურად დასრულდა მასშტაბური პროექტი, რომელმაც ამ შედევრს მისი ისტორიული, მე-18 საუკუნეში დაკარგული ფრაგმენტები დაუბრუნა. ობიექტს სახელი წლების განმავლობაში დაგროვილმა მუქმა ლაქმა დაარქვა, თუმცა 2025 წლის რესტავრაციამ საბოლოოდ დაადასტურა, რომ ავტორმა ის სრულიად სხვა განათების პირობებში დახატა.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ტილო.
ღამის გუშაგები - რემბრანდტი
თუკი მე-20 საუკუნის გეოპოლიტიკური ნერვი ახლო აღმოსავლეთის ცხელ ქვიშაში ფეთქავდა, 2025 წლისთვის მისი ვიბრაცია ჩრდილოეთ პოლუსისკენ გადაინაცვლა. ამ წელს, კლიმატური ცვლილებების ფონზე, „თეთრი კედლის“ ნგრევამ წარმოშვა ახალი სავაჭრო პარადიგმა, რომელმაც ეგვიპტური არტერიის აქტუალობა კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენა.
ამბიცია, რომელსაც 2025 წელს ერთ-ერთი აზიური გიგანტი ეყრდნობა, ეფუძნება საკუთარი თავის „პოლარულთან ახლოს მყოფ სახელმწიფოდ“ (Near-Arctic State) გამოცხადებას. ეს სტატუსი მიმართულია მარშრუტისკენ, რომელიც ევროპასა და აზიას შორის მანძილს 40%-ით ამცირებს. 2025 წლის უპრეცედენტოდ თბილმა ზაფხულმა ეს გზა კომერციულად იმდენად მომგებიანი გახადა, რომ მან საფუძველი ჩაუყარა ახალ „ცივ დაპირისპირებას“ ნატოს წევრებსა და იმ ქვეყნებს შორის, რომლებიც ამ „თეთრ სუეცს“ საკუთარ შიდა წყლებად მიიჩნევენ.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სტრატეგიული მარშრუტი, ან ტერმინი, რომლითაც მას ჩინეთის სტრატეგიულ დოკუმენტებში მოიხსენიებენ.
ჩრდილოეთის საზღვაო გზა (Northern Sea Route) / „პოლარული აბრეშუმის გზა“ (Polar Silk Road)
ამ ინსტრუმენტმა, რომელიც ჩილეს ანდებში, სერო-პაჩონის მწვერვალზე მდებარეობს, 2025 წელს დაიწყო თავისი 10-წლიანი „კოსმოსური კინოსეანსი“. განსხვავებით სხვა გიგანტებისგან, რომლებიც სამყაროს სიღრმეებს ვიწრო რაკურსით აკვირდებიან, ეს 3.2-გიგაპიქსელიანი „თვალი“ ყოველ რამდენიმე ღამეში მთელ ხილულ ცას სკანირებს, რათა დააფიქსიროს ყველაფერი, რაც მოძრაობს ან იცვლება.
მას ეწოდა იმ მეცნიერი ქალის სახელი, რომელმაც 1970-იან წლებში გალაქტიკების ბრუნვაზე დაკვირვებით დაამტკიცა, რომ ის, რასაც ჩვენ ვხედავთ, სამყაროს მხოლოდ მცირე ნაწილია. მისი შრომები გახდა საფუძველი იმ „უხილავი“ ფენომენის შესასწავლად, რომელსაც დღეს მეცნიერები „ბნელ მატერიას“ უწოდებენ. 2025 წელს ამ ობსერვატორიის სრულფასოვანი მუშაობის დაწყება სწორედ ამ „დაკარგული მასის“ საიდუმლოს ამოხსნისკენ გადადგმული უდიდესი ნაბიჯია.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ობსერვატორია ან მეცნიერი, რომლის სახელსაც ის ატარებს.
ვერა რუბინის ობსერვატორია (Vera C. Rubin Observatory)
(კომენტარი: 2025 წელს ოფიციალურად იწყება Vera Rubin-ის ობსერვატორიის მთავარი კვლევა (LSST). ვერა რუბინი იყო ასტრონომი, რომელმაც დაამტკიცა ბნელი მატერიის არსებობა. 3.2-გიგაპიქსელიანი კამერა მსოფლიოში უდიდესი ციფრული კამერაა).
2025 წელს ამ ტურნირმა ოფიციალურად „მოკლა“ თავისი ყველაზე ცნობადი და სტაბილური ნაწილი — ტრადიციული ჯგუფური ეტაპი. რეფორმას, რომელსაც მისი მათემატიკური სირთულის გამო „ალპური ქვეყნის“ სახელი დაერქვა, უნდა გადაეჭრა „პროგნოზირებადი მატჩების“ პრობლემა და გაეზარდა დაპირისპირებები გიგანტებს შორის ადრეულ ეტაპზევე.
შედეგად, 2025 წლის გაზაფხულზე, პირველად ისტორიაში, გუნდებს მოუხდათ ბრძოლა არა ოთხგუნდიან კვარტეტებში, არამედ ერთიან გლობალურ ცხრილში. ამ ისტორიული „ექსპერიმენტის“ პირველი ფინალური აკორდი კი გაჟღერდა ქალაქში, რომლის სახელიც ძველგერმანულად „ბერს“ უკავშირდება და სტადიონზე, რომელიც თავისი მანათობელი ფასადის გამო „გაბერილ ნავს“ მოგვაგონებს.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ტურნირი, ან ის კონკრეტული სისტემა, რომლითაც ის 2025 წელს ჩატარდა.
პასუხი: უეფას ჩემპიონთა ლიგა / „შვეიცარიული მოდელი“ (Swiss Model)
2025 წელს, „ლურჯმა მთვარემ“, რომელიც ათწლეულის განმავლობაში სპორტულ ჰორიზონტზე დომინირებდა, ლონდონის სასამართლო დარბაზში სრული დაბნელება განიცადა. ეს პროცესი, რომელსაც მედიამ „საუკუნის სასამართლო“ უწოდა, ტრიალებდა ერთი კონკრეტული რიცხვის ირგვლივ, რომელიც კლუბის მემკვიდრეობისთვის წყევლის სინონიმად იქცა.
სკანდალის არსი მდგომარეობდა „ფინანსურ ალქიმიაში“: ბრალდების მიხედვით, მფლობელებთან მჭიდროდ დაკავშირებული სპონსორები ხელოვნურად ზრდიდნენ ბიუჯეტს, რათა გვერდი აევლოთ იმ წესებისთვის, რომლებიც თამაშში „სამართლიანობის“ (Fair Play) შენარჩუნებას ემსახურება. მაშინ, როდესაც მოედანზე ფეხბურთელები თასებს მართავდნენ, კულისებში იურისტები ათი წლის წინანდელ ელექტრონულ წერილებში „მტკიცებულებების ნაღმებს“ ეძებდნენ. 2025 წლის განაჩენი აღმოჩნდა არა მხოლოდ უპრეცედენტო დარტყმა კონკრეტული გუნდისთვის, არამედ მთელი იმ ეკონომიკური იერარქიის კრახი, რომელზეც თანამედროვე ევროპული ფეხბურთი იდგა.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს კლუბი ან კონკრეტული რიცხვი, რომელიც ამ სკანდალურ ბრალდებას 2025 წელს განუყოფლად ახლდა.
მანჩესტერ სიტი / 115 (ბრალდება)
(კომენტარი: 2025 წელს დასრულდა "მანჩესტერ სიტის" წინააღმდეგ წარმოებული 115 ბრალდების განხილვა, რომელიც ფინანსური ფეირ-პლეის დარღვევას ეხებოდა. "ლურჯი მთვარე" კლუბის სიმბოლოა, ხოლო სკანდალი წლების განმავლობაში ფარულად მიმდინარეობდა).
2025 წელს დასავლურმა ლიტერატურულმა სამყარომ საბოლოოდ გადალახა „კედელი“, რომელიც ამ ავტორმა ჯერ კიდევ 40 წლის წინ აღმართა. ეს მწერალი, რომელსაც ხშირად მოიხსენიებენ როგორც „მარადიულ ნეფეს ნობელის ქორწილში, რომელიც საკურთხევლამდე ვერასდროს მიდის“, 2025 წელს კვლავ იქცა მთავარ სალაპარაკო თემად თავისი ახალი (ინგლისურენოვანი თარგმანით გამოცემული) რომანის გამო.
ნაწარმოების ლოგიკა ორ სამყაროს შორის არსებულ ბუნდოვან ზღვარზეა აგებული: ერთ მხარეს არის რეალობა, ხოლო მეორე მხარეს — ქალაქი, სადაც ადამიანებს აიძულებენ, საკუთარი ჩრდილები შესასვლელშივე დატოვონ. 2025 წლის ეს ბესტსელერი რეალურად არის ავტორის მრავალწლიანი მცდელობა, დაუბრუნდეს თავის ადრეულ სიუჟეტს და დაამტკიცოს, რომ ბარიერი ჩვენსა და „სხვას“ შორის არც ისე მყარია, როგორც სათაურშია მითითებული.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ავტორი ან მისი 2025 წლის რეზონანსული რომანი.
ჰარუკი მურაკამი / „ქალაქი და მისი გაურკვეველი კედლები“ (The City and Its Uncertain Walls)
(კომენტარი: 2025 წელი იყო მურაკამის ამ რომანის გლობალური აღიარების წელი. მინიშნება „ჩრდილის დატოვებაზე“ პირდაპირ კავშირშია მის სტილისტიკასთან, ხოლო ფრაზა „მარადიული ნეფე“ მიუთითებს იმაზე, რომ ის ყოველ წელს ნობელის პრემიის ფავორიტია, მაგრამ ვერ იგებს).
თუ მე-17 საუკუნეში ჰუგო გროციუსი აყალიბებდა Mare Liberum-ის (თავისუფალი ზღვის) პრინციპს, 2025 წელს გლობალური დაპირისპირება „თავისუფალი ვაკუუმის“ ახალ დეფინიციამდე მივიდა. ამ წელს, საერთაშორისო სამართალში გაჩნდა მწვავე დებატები ტერმინის — „უსაფრთხოების ზონები“ (Safety Zones) — გარშემო, რასაც კრიტიკოსები 1967 წლის ფუნდამენტური შეთანხმების გვერდის ავლით „დე-ფაქტო სუვერენიტეტის“ დამყარების მცდელობად აფასებენ.
„ახალი დიდი თამაშის“ ეპიცენტრი 2025 წელს გახდა ლანდშაფტი, სადაც მუდმივი ჩრდილი და მუდმივი სინათლე ერთმანეთს სულ რაღაც რამდენიმე კილომეტრის რადიუსში ხვდება. აქ „ახალ ნავთობად“ წოდებული რესურსი (გაყინული სახით) წარმოადგენს ერთადერთ შანსს მათთვის, ვინც ბერძნული ქალღმერთის სახელით გაერთიანდა, რათა დაასწრონ კონკურენტ ბანაკს, რომელიც საკუთარ „სადგურს“ (ILRS) წყნარი ოკეანისპირელი გიგანტის ლიდერობით აშენებს.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ მაქსიმალურად ზუსტად ეს გეოგრაფიული ლოკაცია, რომელიც 2025 წლის ყველაზე ცხელ პოლიტიკურ წერტილად იქცა.
მთვარის სამხრეთ პოლუსი (ან შაკლტონის კრატერი)
(კომენტარი: 2025 წელი არის Artemis III-ის მისიის გადამწყვეტი ფაზა. „უსაფრთხოების ზონები“ არის Artemis Accords-ის ნაწილი, რომელსაც რუსეთი და ჩინეთი აკრიტიკებენ. დაპირისპირებაა აშშ-ის Artemis-სა და ჩინეთ-რუსეთის ILRS-ს (საერთაშორისო მთვარის სადგური) შორის. „ახალი ნავთობი“ არის ყინული, რომელიც სამხრეთ პოლუსის კრატერებშია და სასიცოცხლოა ბაზის არსებობისთვის).
თუკი ანტიკურ მითოლოგიაში ამ არსებას „ქიმერას“ უწოდებდნენ, 2025 წელს მედიცინამ ის „ბიოლოგიურ იმედად“ აქცია. წელს დასრულდა ექსპერიმენტული, ერთეული შემთხვევების ფაზა და დაიწყო სრულმასშტაბიანი კლინიკური პროტოკოლი, რომელიც ეყრდნობა არა ქირურგიულ ინსტრუმენტს, არამედ ე.წ. „მოლეკულურ მაკრატელს“ (CRISPR).
ამ ტექნოლოგიამ შესაძლებელი გახადა დონორის გენომიდან 60-ზე მეტი „ვირუსული აჩრდილის“ წაშლა და იმ სპეციფიკური შაქრის (Alpha-gal) ნეიტრალიზება, რომელიც ადამიანის იმუნურ სისტემას აიძულებდა, მომენტალურად უარეყო უცხო ობიექტი. დონორი კი არის ცხოველი, რომლის ორგანოთა ზომა და ფუნქცია საოცრად ემთხვევა ადამიანისას, მიუხედავად იმისა, რომ კაცობრიობის ისტორიის დიდ ნაწილში ის „არასუფთა“ არსებად მიიჩნეოდა. 2025 წელს ამ „ტრანს-სახეობრივმა“ ნახტომმა პრაქტიკულად დაიწყო დონორთა დეფიციტის გლობალური პრობლემის მოგვარება.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ტერმინი, რომელიც ამ ტიპის (სახეობებს შორის) ტრანსპლანტაციას აღნიშნავს, ან ის ცხოველი, რომელიც 2025 წელს ადამიანის მთავარ „ბიოლოგიურ დონორად“ იქცა.
ქსენოტრანსპლანტაცია (Xenotransplantation) / ღორი.
(კომენტარი: 2025 წელს ქსენოტრანსპლანტაციამ (განსაკუთრებით გენმოდიფიცირებული ღორის თირკმლისა და გულის გადანერგვამ) გადაინაცვლა ოფიციალურ კლინიკურ კვლევებში. CRISPR-ით მოხდა ღორის გენომის რედაქტირება, რათა ადამიანის ორგანიზმს ის არ აეღქვა როგორც მტერი).
2025 წელს „წითელ უდაბნოში“, რომელსაც ეს პიროვნება ორი ათწლეულის განმავლობაში მართავდა, მტვერი საბოლოოდ დაილექა. იგი „სინათლის ქალაქში“ ჩავიდა არა როგორც მორიგი ტრიუმფის ფავორიტი, არამედ როგორც ცოცხალი მონუმენტი, რომლისთვისაც ყოველი ნაბიჯი ფიზიკურ ტკივილთან ასოცირდებოდა.
ამ სპორტული განშორების აუცილებლობა უკარნახა სხეულმა, რომელიც ვეღარ ეწეოდა გონებას, რომელმაც 14-ჯერ დაიმორჩილა ერთი და იგივე გრუნტის კვადრატი. მისი ბოლო გასვლა არენიდან, საკუთარი ფოლადის ქანდაკების გვერდით, აღნიშნავდა იმ ეპოქის დასრულებას, რომელიც წლების განმავლობაში ბიოლოგიის კანონებს ეწინააღმდეგებოდა. 2025 წლის ეს „ბოლო ცეკვა“ გახდა სიმბოლო იმისა, რომ ყველაზე უძლეველი იმპერატორებიც კი ტოვებენ თავიანთ მიწას, როდესაც მათი მთავარი იარაღი — მარცხენა ხელის ძალა — მხოლოდ მოგონებად რჩება.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სპორტსმენი.
რაფაელ ნადალი (Rafael Nadal)
(კომენტარი: 2025 წელი იყო რაფაელ ნადალის საბოლოო დამშვიდობება დიდი სპორტიდან, განსაკუთრებით ემოციური იყო მისი ბოლო გამოჩენა როლან გაროსზე (სინათლის ქალაქი - პარიზი). მინიშნებები „წითელ უდაბნოზე“ (თიხის კორტი), 14 ტიტულსა და ფოლადის ქანდაკებაზე, რომელიც მას სტადიონის შესასვლელთან დაუდგეს, პასუხამდე მიგვიყვანს).
2025 წელს ამბიციური პროექტი, რომლის სიმბოლოც „ვერცხლისფერი სფეროა“, გლობალური გამოძიების ეპიცენტრში მოექცა. თუკი თავდაპირველად მისი ავტორები — მათ შორის ხელოვნური ინტელექტის სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ფიგურა — ხალხს „პერსონალობის დადასტურებისა“ (Proof of Personhood) და სამომავლო უნივერსალური შემოსავლის სანაცვლოდ სთავაზობდნენ გარიგებას, 2025 წელს გაირკვა, რომ „სარკე“, რომელშიც მილიონობით ადამიანმა ჩაიხედა, გაცილებით ბნელ მიზნებს ემსახურებოდა.
სკანდალი აფეთქდა მაშინ, როდესაც „ბნელ ქსელში“ (Darknet) აღმოჩნდა უზარმაზარი ბაზა, რომელიც შეიცავდა არა პაროლებს, არამედ ადამიანის ყველაზე უნიკალურ, ბიომეტრიულ „პრინტებს“. 2025 წლის გამოძიებამ დაადგინა, რომ განვითარებად ქვეყნებში ეს მონაცემები სულ რაღაც რამდენიმე დოლარად „იკრიფებოდა“, რათა შექმნილიყო გლობალური ციფრული იდენტობის სისტემა, რომლის კონტროლიც არცერთ სახელმწიფოს არ ექვემდებარებოდა. ამ პროცესმა 2025 წელს წარმოშვა ახალი ტერმინი — „ბიომეტრიული კოლონიალიზმი“, რაც გახდა საფუძველი ამ პროექტის აკრძალვისა ევროკავშირისა და აზიის არაერთ ქვეყანაში.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სკანდალური პროექტი, რომელიც 2025 წელს ადამიანის თვალის „პრივატიზაციის“ მცდელობაში დაადანაშაულეს.
Worldcoin (სემ ალტმანის პროექტი)
(კომენტარი: 2025 წელს Worldcoin-ის გარშემო არსებული ეჭვები ბიომეტრიული მონაცემების უსაფრთხოებაზე და ადამიანების თვალის ფერადი გარსის (Iris) სკანირებაზე რეალურ სამართლებრივ დევნაში გადაიზარდა. პროექტის მთავარი ინსტრუმენტია "Orb" – ვერცხლისფერი სფერო, რომელიც ადამიანების თვალებს ასკანირებდა).
არტურ შოპენჰაუერი მიიჩნევდა, რომ ფუფუნება არ კლავს სურვილს, ის მას მხოლოდ ფორმას უცვლის. 2025 წელს ეკრანებზე დაბრუნდა ანთოლოგიური პროექტი, რომლის შემქმნელიც წლების წინ თავად იყო რეალური „სოციალური ექსპერიმენტის“ მონაწილე უკაცრიელ კუნძულზე, სადაც გადარჩენისთვის იბრძოდა.
თუკი ამ პროექტის წინა „სადგურები“ (სეზონები) ხმელთაშუაზღვისპირეთსა და ოკეანეთს ეკუთვნოდა, 2025 წლის თავგადასავალმა მაყურებელი გადაიყვანა ქვეყანაში, რომელსაც ხშირად „ღიმილის ქვეყანას“ უწოდებენ. ლოგიკა ასეთია: 2025 წლის ეს სეზონი ფოკუსირებულია არა სექსსა და ფულზე (როგორც ადრე), არამედ სიკვდილსა და აღმოსავლურ სულიერებაზე. სერიალის წლევანდელი რეიტინგული აფეთქება ნაწილობრივ K-pop-ის ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ფიგურის სამსახიობო დებიუტმა გამოიწვია, თუმცა სათაური მაინც იმ მცენარის სახელს ატარებს, რომელიც ტალახიდან ამოდის, მაგრამ ყოველთვის სუფთა რჩება.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სერიალი.
თეთრი ლოტოსი“ (The White Lotus) – მე-3 სეზონი (ტაილანდი).
(კომენტარი: სერიალის ავტორი მაიკ უაიტი რეალურად მონაწილეობდა შოუში „Survivor“ (გადარჩენა). 2025 წლის მე-3 სეზონი გადაღებულია ტაილანდში (ღიმილის ქვეყანა). თემატიკაა სიკვდილი და სულიერება. სამსახიობო შემადგენლობაშია ლიზა (Lalisa Manobal) Blackpink-იდან. ლოტოსი კი აღმოსავლური სიმბოლოა სიწმინდისა, რომელიც ტალახში იზრდება).
XIX საუკუნის შუა წლებში ამ ობიექტებმა კონტინენტებს შორის „დროის ანულირება“ მოახდინეს, თუმცა 2025 წლისთვის ისინი გლობალური „ციფრული სუვერენიტეტის“ მთავარ იარაღად იქცნენ. ამ წელს, წითელ ზღვასა და სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში მიმდინარე მოვლენებმა დაადასტურა, რომ ჰეგემონია აღარ იზომება საზღვაო ფლოტის რაოდენობით, არამედ იმ „შუშის ნერვების“ კონტროლით, რომლებიც ოკეანის ფსკერზეა გაჭიმული.
2025 წელს ორ უმსხვილეს ბანაკს შორის დაწყებულმა „ხაზოვანმა ომმა“ გამოიწვია პროექტების — მაგალითად 'Sea-Me-We 6'-ის — მარშრუტების შეცვლა და მონაცემთა ნაკადების ფიზიკური გათიშვა. ეს პროცესი, რომელიც 2025 წელს კულმინაციას აღწევს, მიზნად ისახავს ისეთი ინფრასტრუქტურის შექმნას, რომელიც გლობალური ინფორმაციის 99%-ს ატარებს და რომლის გარეშეც „ღრუბლოვანი ტექნოლოგიები“ მხოლოდ აბსტრაქციაა.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ფიზიკური ობიექტები, რომელთა ირგვლივაც 2025 წელს „ციფრული რკინის ფარდა“ აღიმართა.
წყალქვეშა ინტერნეტ-კაბელები (ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელები)
(კომენტარი: 2025 წელს აშშ-სა და ჩინეთს შორის „კაბელების ომი“ პიკს აღწევს. ვაშინგტონი აიძულებს პარტნიორებს, უარი თქვან ჩინურ კაბელებზე, ხოლო ჩინეთი საკუთარ მარშრუტებს აშენებს. ეს არის ბრძოლა ფიზიკურ ინფრასტრუქტურაზე, რომელიც ინტერნეტს ამუშავებს).
თუკი რენე დეკარტი მიიჩნევდა, რომ გონება და სხეული ორ სხვადასხვა სამყაროს ეკუთვნის, 2025 წელს ამ ფილოსოფიურმა დუალიზმმა საბოლოო ტექნოლოგიური გადაწყვეტა ჰპოვა. წელს, ლაბორატორიული ექსპერიმენტების შემდეგ, პირველად მოხდა ისეთი სისტემის კომერციული და მასშტაბური დანერგვა, რომელიც „კითხულობს“ არა ხმას ან მოძრაობას, არამედ უშუალოდ განზრახვას.
2025 წლის მიღწევაა ის, რომ პაციენტმა, რომელსაც ფიზიკური გადაადგილების უნარი არ ჰქონდა, ციფრული სამყაროს მართვა მხოლოდ „ცეცხლის“ მეშვეობით შეძლო — ანუ ნეირონული იმპულსებით, რომლებიც „ხიდის“ მეშვეობით პირდაპირ ბინარულ კოდად გარდაიქმნებიან. ამ მოწყობილობას, რომელმაც 2025 წელს სამედიცინო რეგულატორებისგან (FDA) სრული ავტორიზაცია მიიღო, მისი შემქმნელი კომპანია მითოლოგიური ჟღერადობის სახელს — „ტელეპათიას“ უწოდებს.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ტექნოლოგიური სისტემა ან კომპანია, რომელმაც 2025 წელს „აზრის ძალა“ ციფრულ რეალობად აქცია.
ნეირალინკი (Neuralink) / BCI (Brain-Computer Interface).
(კომენტარი: 2025 წელი იქცა Neuralink-ის „ტელეპათიის“ (Telepathy) ჩიპის მასობრივი გამოყენების დაწყების წლად. ეს არის ტექნოლოგია, რომელიც თავის ტვინის ქერქში იმპლანტირებული ელექტროდებით ნერვულ სიგნალებს პირდაპირ კომპიუტერის ბრძანებებად გარდაქმნის).
XIX საუკუნეში ამ ქვეყანას მხოლოდ „ქვიშის ოკეანედ“ აღიქვამდნენ, თუმცა 2025 წელს მან საბოლოოდ დაადასტურა საკუთარი სტატუსი, როგორც პლანეტის ახალმა სპორტულმა გრავიტაციულმა ცენტრმა. ამ წელს ფიფას კონგრესმა ოფიციალურად დახურა ბიუროკრატიული ციკლი და ეს სახელმწიფო 2034 წლის მსოფლიო ფორუმის ერთპიროვნულ მასპინძლად გამოაცხადა.
2025 წლის მთავარი არქიტექტურული და სპორტული შოკი კი გახდა პროექტი, რომელიც ზღვის დონიდან 350 მეტრის სიმაღლეზე, სარკეებიან კედლებს შორის, ე.წ. „ხაზოვან ქალაქში“ (The Line) აშენდება. ეს იქნება პირველი შემთხვევა კაცობრიობის ისტორიაში, როდესაც უმაღლესი კატეგორიის საფეხბურთო არენა განთავსდება არა მიწის ზედაპირზე, არამედ ცათამბჯენის სტრუქტურის თავზე, რაც 2025 წელს სპორტული ინჟინერიის აბსოლუტურ ზღვრად დასახელდა.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სახელმწიფო ან კონკრეტული ულტრათანამედროვე ქალაქი/პროექტი, სადაც ეს სტადიონი აშენდება.
პასუხი: საუდის არაბეთი / ნეომი (NEOM)
-17 საუკუნეში ფრანგი კარდინალი რიშელიე ამბობდა: „მომეცით ნებისმიერი ადამიანის დაწერილი ექვსი სტრიქონი და მე ვიპოვი მასში მიზეზს მის ჩამოსახრჩობად“. 2025 წელს ეს ფრაზა ახალი, ციფრული ფორმით გაცოცხლდა სკანდალში, რომელსაც მედიამ „ორბიტალური ღალატი“ უწოდა.
სკანდალის ეპიცენტრში აღმოჩნდა პიროვნება, რომელიც 2025 წლისთვის ფლობდა იმაზე მეტ „თვალს“ კოსმოსში, ვიდრე ნებისმიერი სახელმწიფო. 2025 წლის დასაწყისში გასაჯაროებულმა გასაიდუმლოებულმა კომუნიკაციამ დაადასტურა, რომ ამ ადამიანმა, რომელიც საკუთარ თავს „აბსოლუტური სიტყვის თავისუფლების“ დამცველად პოზიციონირებდა, გამოიყენა თავისი კერძო თანამგზავრული ქსელი, რათა მანიპულირება მოეხდინა კონკრეტულ სამხედრო ოპერაციაზე კრიტიკულ მომენტში.
2025 წლის საპარლამენტო მოსმენებმა გამოავლინა, რომ ეს არ იყო მხოლოდ ტექნიკური შეფერხება, არამედ „ტექნო-დიპლომატიური“ ვაჭრობა, სადაც ერთი კერძო პირის გადაწყვეტილებამ შეცვალა სუვერენული სახელმწიფოს ბედი. ამან საფუძველი ჩაუყარა 2025 წლის ყველაზე დიდ იურიდიულ პრეცედენტს — კერძო კორპორაციებისთვის „კოსმოსური ნეიტრალიტეტის“ სავალდებულო სტატუსის მინიჭებას.
ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს პიროვნება ან მისი კომპანია, რომლის „ორბიტალურმა ძალაუფლებამაც“ 2025 წელს გლობალური უსაფრთხოების კრიზისი გამოიწვია.
ილონ ნასკი