(Blank)
Логистика дегеніміз не?
Логистика – тауарлар мен қызметтердің өндірістен тұтынушыға дейінгі қозғалысын тиімді ұйымдастыру және басқару процесі.
Жеткізу тізбегі қандай негізгі кезеңдерден тұрады?
Шикізатты өндіру → Өндіріс → Қойма сақтау → Тарату → Тұтынушыға жеткізу.
Көліктің қандай негізгі түрлері логистикада қолданылады?
Автокөлік, теміржол, теңіз, әуе және құбыр желісі арқылы тасымалдау.
“Қойма” дегеніміз не?
Қойма – тауарлар мен материалдарды сақтау және тарату үшін қолданылатын орын.
Логистикада жиі қолданылатын “FIFO” әдісі нені білдіреді?
FIFO (First In, First Out) – алдымен қоймаға кірген тауардың бірінші болып сатылуын немесе таратылуын білдіреді.
Инкотермс 2020 жүйесіндегі EXW және FOB шарттарының айырмашылығы қандай?
• EXW (Ex Works) – сатушы тек тауарды өз қоймасынан беруге жауапты, ал барлық тасымалдау шығындары сатып алушыға жүктеледі.
• FOB (Free on Board) – сатушы жүкті кемеге дейін жеткізіп, тиеуге жауапты, одан кейінгі тасымалдау шығындарын сатып алушы көтереді.
Логистикада "JIT" (Just-in-Time) жүйесі қалай жұмыс істейді?
Бұл жүйе тауарлар мен материалдарды тек қажетті уақытта және қажетті мөлшерде жеткізуді қарастырады, қоймадағы артық қорларды азайтуға көмектеседі.
Қоймада кросс-докинг (кросс-докинг) процесінің ерекшелігі қандай?
Бұл процесс тауарларды қоймада ұзақ сақтамай, бірден кіріс қоймасынан шығыс қоймасына немесе тұтынушыға жөнелтуді көздейді.
Жүктерді тасымалдау кезінде "Last Mile Delivery" деген не?
Бұл – тапсырысты қоймадан немесе тарату орталығынан тікелей соңғы тұтынушыға жеткізу процесі.
Контейнерлік тасымалдау қандай көлік түрлерінде кеңінен қолданылады?
Теңіз, теміржол және автокөлік тасымалында.
SCM (Supply Chain Management) дегеніміз не және оның негізгі компоненттері қандай?
Жеткізу тізбегін басқару (SCM) – шикізаттан бастап соңғы тұтынушыға дейінгі барлық логистикалық процестерді басқару. Негізгі компоненттері: шикізатты жеткізу, өндіріс, қойма, тасымалдау, тарату және тұтынушыға қызмет көрсету.
Тауарларды ABC талдауы арқылы жіктеудің мәні неде?
ABC талдауы тауарларды маңыздылығы бойынша жіктейді:
• A категориясы – жалпы табыстың 80%-ын құрайтын ең маңызды тауарлар.
• B категориясы – орташа маңыздағы тауарлар.
• C категориясы – аз сұранысқа ие, бірақ қоймада көп кездесетін тауарлар.
Логистикада 3PL және 4PL операторлары қандай рөл атқарады?
• 3PL (Third-Party Logistics) – компанияларға логистикалық қызметтер (қойма, тасымалдау) ұсынатын сыртқы операторлар.
• 4PL (Fourth-Party Logistics) – толық логистикалық процестерді басқаратын стратегиялық серіктес, көбіне бүкіл жеткізу тізбегін оңтайландырады.
Жүктерді сақтауда консолидация және деконсолидация процестері қалай орындалады?
• Консолидация – бірнеше кішігірім жүктің бір үлкен партияға біріктірілуі.
• Деконсолидация – үлкен партиялардың кішігірім жіберілімдерге бөлінуі.
"Bullwhip Effect" (Қамшы әсері) дегеніміз не және ол логистикада қандай мәселелер туындатады?
Бұл – тұтынушы сұранысының аз өзгерісіне байланысты бүкіл жеткізу тізбегі бойында үлкен ауытқулардың пайда болуы. Ол артық қор жинауға немесе жеткізілім кешігуіне әкелуі мүмкін.
ERP жүйелері логистикада қалай қолданылады?
ERP (Enterprise Resource Planning) жүйелері қойма, тасымалдау, қаржы және басқа логистикалық операцияларды автоматтандыруға көмектеседі.
Тасымалдау кезінде "Мультимодальный" және "Интермодальный" логистикалық жүйелердің айырмашылығы қандай?
• Мультимодальные – тасымалдау бір келісімшарт бойынша бірнеше көлік түрімен жүзеге асырылады.
• Интермодальные – жүкті жеткізу үшін бірнеше көлік түрі қолданылады, бірақ әр көлікке бөлек келісімшарт жасалады.
Логистикадағы жасыл (экологиялық) технологиялар қандай артықшылықтар береді?
CO₂ шығарындысын азайту, қайта өңделетін қаптама қолдану, электрлі көліктер пайдалану және энергияны үнемдеу
RFID технологиясы қоймалық логистикада қалай жұмыс істейді?
Бұл радиожиілікті сәйкестендіру технологиясы, ол тауарларды автоматты түрде бақылауға және есепке алуға мүмкіндік береді.
Қоймадағы "Slotting Optimization" деген не және оны қалай тиімді қолдануға болады?
Бұл тауарларды сақтау орнын тиімді жоспарлау әдісі, ол қойма ішіндегі қозғалысты оңтайландырып, уақытты үнемдейді.
Тасымалдау маршруттарын оңтайландыруда GIS (Геоақпараттық жүйелер) қалай қолданылады?
GIS жүйелері жол қозғалысы, ауа райы, географиялық кедергілер сияқты факторларды ескере отырып, ең тиімді тасымалдау маршруттарын құруға көмектеседі.
Логистика саласында Блокчейн технологиясын енгізу қандай артықшылықтар береді?
Блокчейн технологиясы жеткізу тізбегінің ашықтығын қамтамасыз етеді, құжаттарды автоматтандыру арқылы алаяқтықты азайтады және жеткізілім деректерінің өзгермейтіндігін қамтамасыз етеді.
Устойчивость цепочки поставок (Жеткізу тізбегінің тұрақтылығы) дегеніміз не және оны қалай қамтамасыз етуге болады?
Бұл жеткізу тізбегінің түрлі форс-мажорлық жағдайларға төтеп беру қабілеті. Оны әртараптандыру, цифрландыру, балама жеткізушілермен жұмыс істеу және алдын-ала тәуекелдерді бағалау арқылы күшейтуге болады.
Логистикалық шығындарды азайту үшін қандай математикалық модельдер қолданылады?
Линейлік программалау, тасымалдау моделі, инвентарлық басқару модельдері (EOQ – Economic Order Quantity), маршрутты оңтайландыру алгоритмдері (Dijkstra, Floyd-Warshall).
Болашақта логистика қалай өзгереді және негізгі трендтер қандай болады?
Логистикада роботтандыру, жасанды интеллект, автономды көліктер, дрондармен жеткізу, жасыл энергияны пайдалану және big data аналитикасының рөлі арта түседі.