Zakovat
Logikalıq sorawlar
Naqıl-Maqal
100

Bir waqıtları Gretsiyada "X" tın' jetispewshiligi sebepli xalıq qıyınshılıqlarg'a ushırag'an. Ha'tteki xoshlasıwdan aldın "haq jol" emes, "taza "X" tı tilegen eken.

Dıqqat soraw: "X" tın' ne ekenin tabın'.

Suw (jańbır)

100

Yapon alimlari bir hayran qalarliq ko'z aynek oylap tapti. Bul ko'z aynektin hayran qalarliq jeri usinda

Oni tagip bir zatqa yamasa predmetke qarsaniz usi zatti 1.5 ese ulkeytip ko'retedi. 

Bunday ko'z aynek kimler ushin jaratilgan?

Aziwdi qalewshiler ushin

100

Buwday nanın' bolmasa

Maqaldıń izin dawam etiń

Buwday so'zin' joq pa edi.

200

Apsanag'a kore yaponlar yapon aralinda Takamidkazuti ustinen jen'impaz bolg'an eken. Jen'impaz bolg'annan son' sol uris ha'zirgi bir sport tu'ri menen atalgan.

Qaysi sport tu'ri menen atalgan.

 Sumo

200

Internette berilgen yarim ha'zil aforizmlerdin' birinde bilay delingen: "Hayallardin' moyninda bala, xojaliq, u'y isleri turadi, al erkeklerdin' moyninda tek g'ana  .......... "  Soraw: Aforizmdi bir so'z benen juwmaqlan'.

GALSTUK

200

«Jaqsı-jaqsı» dersen'

Maqaldıń izin dawam etiń

İsin' tu'sse bilersen'.

300

Yava aralin yevropaliqlar ju'da a'yyemde ashqan. Ulli yava arali 1606 jilda ashilg'an.

Ha'zirgi ku'nde bizler bul araldi ne dep ataymiz.

Avstraliya

300

Biz hàmmemiz olardi kòrgenbiz. Olar nawbetpe- nàwbet payda bolip turadi. Biri awir basiq, hesh orninan qozĝalmaydi, ekinshisi bolsa, payda boliwi menen hesh tinish turmaydi. 

 Olardi tabin'.

Piyadalar ushin arnalgan qizil jasil adamshali  svetaforlar edi

300

Ko'p ne demeydi

Maaldıń izin dawam etiń

Bo'ri saban jemeydi.

400

Orta asrlerde alximiya waqit otip zamanago'y ximiya panine aylandi. Sol dawirdegi yatroximiya hazir qanday ataladi.

 Farmatsevtika

400

Jerge jaqinlasqan  Asteriodlardi joq qilatugin texnologiyalar ele oylap tabilgan joq. Asteriodlardi uyreniwshi  Xalq araliq birlespe jetekshisi  Alan Xarris  Jerge jaqinlasip kelip atrgan Asteriodti  araliqtan turip joq qiliw imkanin tawganin aytti. Bul haqqindagi gazetada  Xarris qolinda X penen suwretlengen edi. 


D/s: X bir oyin predmeti ekenin esapqa alip X tabin?

Bilyard tayagi(key)  edi

400

Otız tisten shıqqan so'z

Maqaldıń izin dawam etiń

Otız urıwlı elge jayıladı.

500

Orta asrlerde bul so'z benen sherkew qadag'an etken kitaplar dizimi atalgan. Hazirgi ku'nde bul soz matematika metrologiya kitapxana isinde qollaniladi 

Soraw: Bul qaysi so'z.

Indeks.

500

Tólepbergen Qayıpbergenov “Qaraqalpaqnama” roman-essesinde jazıwınsha, kekseler jaslarǵa duwa-pátiya bergende bazılarına “Iláyim, úyińde altın kóp bolsın”, al gey birewlerine “Iláyim, úyińde pıshıq kóp bolsın” dep tileydi eken. “Úyińde altın kóp bolsın” degen derlik ǵarǵıs esaplanıp, altın bar úyde barqulla urıs-jánjel kelip shıǵıwın ańlatadı.


Soraw: Úyinde pıshıq kóp bolıwı tilegi neni ańlatadı?

Pıshıq bar degeni ol jerde tıshqanlar kóp degeni. Bul dán-jemis molshılıqtı bildiredi. Bul tilek dasturxan tógin-shashın bolıwın bildiredi.

500

So'z ju'yesin tapsa,
Mal iyesin tabadı. 

Naqıldıń izin dawam etiń

Ga'p ebin tapsa,
Mal jibin tabadı.