Husserl
Co jest celem fenomenologii?
Dotarcie do istoty rzeczy (edios) przez analizę tego jak pokazują się w świadomości
Co to konkretyzacja?
Konkretyzacja polega na wypełnianiu lub niewypełnieniu miejsc niedookreślenia. Indywidualne dookreślenie znaczeń zawartych w tekście
Kto to Jean-Paul Sartre i co on ma do Husserla?
Ten francuz, który nie odebrał Nobla, bo nie można docenić kogoś serio za życia czy coś takiego.
Oprócz teorii Ingardena myśl Husserla wpłynęła również na późniejsze koncepcje teoretyczne, a zwłaszcza na fenomenologię literatury francuskiego filozofa Jean-Paula Sartre’a,
Co to Szkoła z Konstancji?
inaczej niemiecka estetyka recepcji.
Husserl wpłynął na Ingardena i Sartre'a ale też na fenomenologię literatury niemieckiej czyli właśnie tych panów
Schematyczność dzieła a ser
Ser ma dziury tak samo jak dzieło literackie przed ,,uzupełnieniem" miejsc niedookreślenia.
Co to fenomen?
to, co jawi się świadomości. Nie chodzi o to, czym coś „naprawdę” jest, ale jak to odbieramy
Dlaczego dzieło literackie to schemat? Co to daje, że dzieło jest schematem?
Według Ingardena dzieło literackie twór schematyczny z miejscami niedookreślenia, które czytelnik uzupełnia w procesie konkretyzacji. Ma dziury jak ser i spodnie z 2016 (ale jak wiemy) specjalnie.
Schematyczność dzieła literackiego wynika z tego, że pozostawia ono pewne luki, niedookreślone miejsca, które odbiorca musi samodzielnie wypełnić swoją wyobraźnią i wiedzą. To niedookreślenie sprawia, że odbiorca w sposób aktywny uczestniczy w odbiorze i współtworzy znaczenie dzieła.
Czym według Satre'a jest literatura?
Literatura = akt pisania + akt czytania.
Twierdził, że dzieło literackie powstaje dopiero wtedy, gdy ktoś je czyta.
Z czyjej perspektywy według Hansa Roberta Jaussa trzeba pisać historię literatury?
Uważał, że historię literatury trzeba pisać z perspektywy czytelnika, nie autora.
Dlaczego dzieło wg Ingardenaj jest jak jeansy z 2016?
Dzieło jest schematem- ma takie luki niedopowiedzenia ale specjalnie!!!! Jak te spodnie z dziurami
Co to redukacja fenomenologiczna?
odrzucenie kontekstu, emocji, historii, aby skupić się na istocie. To metoda „oczyszczania spojrzenia”. Husserl mówił, że jeśli chcesz zbadać coś naprawdę, odetnij wszystkie zewnętrzne wpływy – np. emocje, wiedzę, kontekst kulturowy. Patrz na rzecz tak, jak się jawi teraz.
Co to miejsca niedookreślenia? Po co one są?
celowe luki pozostawione w dziele, które zmuszają czytelnika do aktywnej interpretacji. Uzupełnianie takich miejsc może wzbogacać odbiór dzieła, ale musi mieścić się w zgodzie z jego kontekstem i epoką.
Co to czytanie?
Czytanie to „tworzenie kierowane” – twórcze, ale w granicach wyznaczonych przez autora. Czytelnik „tworzy” dzieło podczas lektury – ale w granicach, które ustawił autor. Jakby autor zostawił znaki drogowe, a czytelnik musi za nimi podążać.
Co to horyzont oczekiwań?
Horyzont oczekiwań – czytelnik wchodzi w lekturę z określonymi kulturowo/społecznie oczekiwaniami – np. wie, że czyta bajkę, więc spodziewa się czegoś magicznego.
Dlaczego Basia z Pana Wołodyjowskiego nie może mieć purpurowych włosów?
Czasami jednak czytelnik może wyobrazić sobie coś zupełnie niepasującego do czasów czy stylu dzieła, jak np. Basię z purpurowymi włosami lub w stroju, który nie pasuje do epoki. Wypełniając te luki, musimy więc trzymać się realiów danej epoki i stylu, ale mamy pewną swobodę. Możemy wyobrażać Basię w różnych ubiorach, które odpowiadają tamtym czasom, lub też w ogóle nie zastanawiać się nad szczegółami jej wyglądu – wówczas nasza wyobraźnia tworzy „pełny” obraz, mimo że pewne elementy nie są określone.
Co to ,,zjawisko"?
wszystko to, co pojawia się w naszej świadomości, gdy coś postrzegamy
Jeśli patrzysz na drzewo, to to drzewo – tak, jak je widzisz i odbierasz – jest zjawiskiem. To nie chodzi o samą rzecz, ale o to, jak jawi się ona twojej świadomości.
Jakie są warstwy dzieła literackiego i o co w nich chodzi?
Warstwa brzmieniowo-językowa – to, jak brzmią słowa i zdania.
Warstwa znaczeniowa – sens słów lub zdań, czyli to, co te słowa mają na myśli
Warstwa przedmiotów przedstawionych – to, o czym jest mowa, czyli co dokładnie przedstawia dane dzieło lub jego fragment.
Warstwa wyglądu– sposób, w jaki ukazany jest przedstawiony temat, czyli to, jak możemy go sobie wyobrazić lub zobaczyć.
Co jego myśl łączy z Ingardenem?
To, że lekturowa swoboda czytelnika jest ograniczona i że lubią Husserla itp
BONUS!!!!!
BONUS!!!!!
Żart lol
O co chodzi z fazowością dzieła literackiego?
Utwory mają dynamiczną strukturę, bo składają się z następujących po sobie faz, czyli wyodrębnionych części, tworzących ciąg wydarzeń lub obrazów. Można je rozpatrywać jako fragmenty, ale w całości czynią dopiero dzieło, które później uzupełnia czytelnik
W tych jej Stepach akermańskich jest następstwo faz - części dzieła też
O co chodzi z dualizmem u Husserla i jak to się ma do fenomenologii w teorii literatury?
Każdy według Husserla przedmiot ma warstwę empiryczną (zmysłową) i pojęciową (ideową).
Na gruncie fenomenologii literatury warstwę empiryczno-realną dzieła będą tworzyły dźwięki języka.
Warstwę wyobrażeniowo-pojęciową - zawarte w nim sensy.
Jak schemat wpływa na odbiór dzieła?
Aktywny udział czytelnika - dzięki temu, że dzieło nie jest skończoną formą
Wielość interpretacji - każdy z nas posiada inną wrażliwość, inny poziom inteligencji oraz inną wyobraźnię, co w połączeniu z różnorodnością konkretyzacji, które tworzymy w głowie sprawia, że lektura dla każdego z nas jest tak naprawdę czymś innym
Głębsze zaangażowanie emocjonalne czytelnika - dzięki temu, że czytelnik jest swojego rodzaju współautorem ostatecznej wersji
ryzyko błędnej interpretacji: przez to, że każdy interpretuje swoją wyobraźnią, inteligencją i wrażliwością może dochodzić do momentów gdzie czytelnik będzie ,,kończył” tworzenie tekstu wizją, która nie jest do końca spójna np. nadając Basi z Pana Wołodyjowskiego fioletowy kolor włosów lub sukienkę z innej epoki!!!!!!!
Etymologia słowa ,,fenomenologia"?!?!?!?
Nazwa „fenomenologia” pochodzi od gr. phainomenon (zjawisko) i logos (rozum, nauka). Czyli jest to „nauka o zjawiskach”.
Modelowy odbiorca zaprojektowany przez tekst (odpowiednik „autora”). Czyli czytelnik zaprojektowany przez tekst (np. ktoś, kto zna konwencje gatunku).
Przeczytaj J. M. Rymkiewicza ,,Jesienny wierszyk dla Edmunda Husserla" i powiedz dlaczego on jest dla Husserla?
ironiczny komentarz do fenomenologii
Krytykuje idealizm Husserla, kontrastując go z fizycznymi, przyziemnymi trudnościami, jak ból w łokciu i krwawienie przy goleniu, co podkreśla niemożność oddzielenia się od cielesności
Poeta odnosi się do kluczowych pojęć fenomenologii, takich jak "czyste duchy," "esencje," "eidetyczna rozmowa," "czyste ego" oraz "zawieszenie istnienia."
Rymkiewicz podkreśla, że niemożliwe jest całkowite oderwanie się od cielesności, a transcendentalna redukcja staje się fikcją w konfrontacji z realnym, fizycznym bólem.