หลักภาษาไทย
นิราศนรินทร์
ลิลิตตะเลงพ่าย
ขัตติยพันธกรณี
100

"เขาลงทุนทำธุรกิจนี้ไปมากมาย สุดท้ายก็.............. ไม่ได้อะไรกลับคืนมาเลย" สำนวนใดควรเติมลงในช่องว่าง

1. กินลมกินแล้ง                      2. กินน้ำเห็นปลิง

3. กินข้าวร้อนนอนตื่นสาย           4. กินข้าวต้มกระโจมกลาง

5. กินเศษกินเลย

1. กินลมกินแล้ง : ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย  

100

    "ฝากอุมาสมรแม่แล้   ลักษมี เล่านา

ทราบสวยมภูวจักรี         เกลือกใกล้"

จับคู่ความสัมพันธ์ของตัวละครที่ปรากฏในคำประพันธ์ข้างต้น

พระอุมา คู่กับ พระศิวะ (พระอิศวร) และ พระลักษมี คู่กับ พระนารายณ์ (พระวิษณุ)

100

   "พอวายวรวากย์อ้าง      โอษฐ์พระ

ดาลมหาวาตะ                ตื่นฟ้า"

อธิบายความหมายของคำว่า “วรวากย์”  และ “มหาวาตะ”

วรวากย์ = พระพากย์ : คำพูดที่ประเสริฐ  มหาวาตะ : พายุรุนแรง

100

"กลัวเป็นทวิราช         บ ตริป้องอยุธยา 

เสียเมืองจึงนินทา       บ ละเว้น ฤ ว่างวาย"  คำว่า ทวิราชหมายถึงกษัตริย์พระองค์ใด สัมพันธ์กับเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์อย่างไร

สมเด็จพระมหินทราธิราช  การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 1 พ.ศ. 2112 และ สมเด็จพระที่นั่งสุริยาสน์อมรินทร์ (พระเจ้าเอกทัศ) การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 พ.ศ.2310

200

"สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีเสด็จฯ ไปทรงฟังปาฐกถาชุด “สิรินธร” ครั้งที่ 35 เมื่อเสด็จ ฯ เข้าโถงอาคารมหาจุฬาลงกรณ์ ทรงวางพวงมาลัยถวายราชสักการะพระฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จากนั้นทรงพระดำเนินไปยังอาคารมหาจุฬาลงกรณ์ ศ.กิตติคุณ ดร.สุวรรณา สถาอานันท์น้อมเกล้าฯ ถวายของที่ระลึก ในการนี้ทรงลงพระปรมาภิไธยในสมุดเยี่ยม"  ให้แก้ไขคำราชาศัพท์ที่ผิด

1) เสด็จฯ เข้า แก้เป็น  เสด็จเข้า  2) พระฉายาลักษณ์ แก้เป็น พระบรมฉายาลักษณ์  3) น้อมเกล้าฯ แก้เป็น ทูลเกล้าฯ  4) พระปรมาภิไธย แก้เป็น  พระนามาภิไธย

200

“ศรีสิทธิ์พิศาลภพ เลอหล้าลบล่มสวรรค์ จรรโลงโลกกว่ากว้าง แผนแผ่นผ้างเมืองเมรุ ศรีอยุธเยนทร์แย้มฟ้า”  คำประพันธ์ข้างต้น  (1) ปรากฏภาพพจน์ใดบ้าง (100)  (2) คำว่า “ศรีอยุธเยนทร์” ในที่นี้หมายถึงอะไร (50)  (3) ใช้คำประพันธ์ประเภทใด  (50)

1) อติพจน์/การกล่าวเกินจริง : เลอหล้าลบล่มสวรรค์  และอุปมา : แผนแผ่นผ้างเมืองเมรุ 2) กรุงเทพมหานคร/กรุงรัตนโกสินทร์  3) ร่ายสุภาพ

200

      “ภูธรเมิลอมิตรไท้   ธำรง สารแฮ

ครบสิบหกฉัตรทรง        เทริดเกล้า”

คำไวพจน์ของคำว่า “ภูธร” และ “สาร” อย่างละ ๓ คำ

ภูธร = ไท้  พระเจ้าแผ่นดิน  กษัตริย์  บดินทร์  ฯลฯ  สาร = ช้าง  คช  หัตถี  ไอยรา กุญชร  หัสดิน  พลาย  

200

  "ตะปูดอกใหญ่ตรึ้ง   บาทา  อยู่เฮย     

จึง บ อาจลีลา          คล่องได้ 

เชิญผู้ที่เมตตา          แก่สัตว์  ปวงแฮ 

ชักตะปูนี้ให้             ส่งข้าอัญขยม"  

จากคำประพันธ์นี้ 1) ปรากฏภาพพจน์ชนิดใด มีความหมายอย่างไร (100) 2) ข้าอัญขยม เป็นศิลปะการใช้คำแบบใด กล่าวถึงคณะ/บุคคลใด (100) 

1. อุปลักษณ์ เป็นภาระหน้าที่/ข้อผูกมัดในการเป็นกษัตริย์  2. การหลากคำ/คำไวพจน์/การเล่นคำพ้องความหมาย  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

300

ข้อความต่อไปนี้มีข้อบกพร่องในการใช้ภาษาอย่างไร

1. บ้านน้อยหลังนี้ที่เป็นแรงบันดาลใจแห่งความรักของฉัน

2. เจ้าหน้าที่นำกระดาษสาไปทำลายหมดแล้วเมื่อวานนี้

3. โรงเรียนดำเนินการจัดสอบกลางภาคเรียนที่ 1 เดือนกรกฎาคม

1. ประโยคไม่สมบูรณ์/ไม่เป็นประโยค  2. ประโยคกำกวม/ใช้ภาษากำกวม  3. ประโยคฟุ่มเฟือย/ใช้ภาษาฟุ่มเฟือย

300

     "เห็นจากจากแจกก้าน    แกมระกำ 

ถนัดระกำกรรมจำ              จากช้า 

บาปใดที่โททำ                 แทนเท่า ราแม่ 

จากแต่คาบนี้หน้า              พี่น้องคงถนอม" 

คำประพันธ์ข้างต้น (1) คุณค่าด้านวรรณศิลป์ใดเด่นที่สุด  (2) ปรากฏคุณค่าด้านสังคมเรื่องใด (3) คำว่า “โท” ในที่นี้หมายถึงอะไร

1) การเล่นคำ จาก (กรรม) จาก (ประธาน) จาก (กริยา) ระกำ กรรม 2) ความเชื่อทางศาสนาพุทธ เรื่องกรรม 3) กวี และ นางอันเป็นที่รัก / พี่น้อง

300

      งามสองสุริยราชล้ำ   เลอพิศ  นาพ่อ

พ่างพัชรินทรไพจิตร       ศึกสร้าง

ฤๅรามเริ่มรณฤทธิ์          รบราพณ์  แลฤๅ

ทุกเทศทุกทิศอ้าง          อื่นไท้ไป่เทียม

จากคำประพันธ์ข้างต้น (1) “สองสุริยราช” หมายถึงใคร  (2) ปรากฏภาพพจน์ใด (3) กล่าวถึงการศึกใดบ้าง

1. สมเด็จพระนเรศวร และ พระมหาอุปราช 2. อุปมา พ่างพัชรินทรไพจิตร และ อติพจน์/การกล่าวเกินจริง ทุกเทศทุกทิศอ้าง  อื่นไท้ไป่เทียม 3. ศึกระหว่างพระอินทร์กับท้าวไพจิตราสูร และ ศึกระหว่างพระรามกับทศกัณฐ์ 

300

"ถ้าว่าบรรดากิจ       ก็ไม่ผิด ณ นิยม

เรือแล่นทะเลลม      จะเปรียบต่อก็พอกัน

ธรรมดามหาสมุทร    มีคราวหยุดพายุผัน

มีคราวสลาตัน        ตั้งระลอกกระฉอกฉาน" 

จากคำประพันธ์ข้างต้น 1) คำว่า "เรือ" "ทะเลลม" "พายุ" และ "สลาตัน" ในที่นี้ตีความว่าอย่างไร  2) แนวคิดที่ได้คืออะไร 3) รูปแบบคำประพันธ์ที่กวีใช้คืออะไร

1. เรือ = ประเทศ/สยาม ทะเลลม - พายุ - สลาตัน = ปัญหา/อุปสรรค  2. ความไม่แน่นอนของชีวิต/ชั่วเจ็ดทีดีเจ็ดหน  3. อินทรวิเชียรฉันท์ 11 ไม่เคร่งครัดรูปคำครุ ลหุ