1.1 Kantelt het economisch wereldbeeld?
Welke organisatie zet zich in voor het bevorderen van vrijhandel?
Wereld handels Organisatie (WTO)
Wat is neokolonisalisme?
Het oneerlijk blijven uitwisselen van grondstoffen en goederen tussen voormalige koloniën en hun oude kolonisatoren, ondanks onafhankelijkheid.
Waarom hebben landlocked landen (volledig ingesloten door andere landen) vaak een nadeel voor hun economische ontwikkeling?
Omdat ze geen directe toegang tot zee hebben, waardoor internationale handel duurder en lastiger is, en transport van goederen vaak afhankelijk is van buurlanden.
Uit welke producten bestaat de huidige Europese export vooral?
Hoogwaardige industriegoederen (zoals auto’s en robots) en farmaceutische producten (medicijnen).
principe dat goederen precies op tijd worden aangeleverd, waardoor voorraadvorming en dure opslag van goederen worden beperkt
Just-in-time
Wat is een belangrijk nadeel van het opdelen van de productieketen in veel verschillende landen?
Slechte arbeidsomstandigheden kunnen ontstaan.
Wat is reshoring en waarom passen veel multinationals dit toe na 2008?
Het terughalen van productie naar het thuisland om risico’s zoals politieke spanningen of verstoringen in de wereldhandel te verminderen.
Wat was de voornaamste taak van kolonies in de exploitatieperiode?
Het leveren van grondstoffen, landbouwproducten en later laagwaardige industriegoederen tegen de laagst mogelijke prijzen aan de kolonisatoren.
Waarom kwamen veel Europese industriegebieden na 1990 in de problemen?
Door concurrentie uit lagelonenlanden, vooral voor arbeidsextensieve en zware industrieën zoals ijzer, staal, scheepsbouw, textiel en kleding.
economie waarbij op meerdere plaatsen in de wereld belangrijke economische kerngebieden ontstaan
multipolaire wereldeconomie
Wat zijn de twee belangrijkste redenen waarom multinationale ondernemingen (mno’s) delen van hun productie naar andere landen verplaatsen?
Welke strategieën gebruikt China om zijn positie op het wereldtoneel te versterken?
Binnenlandse maakindustrie versterken.
De Nieuwe Zijderoute met wereldwijde infrastructurele projecten.
Waarom verdienen voormalige koloniën vaak minder dan landen die hoogwaardige industrieproducten produceren?
Omdat grondstoffen en laagwaardige producten minder winst opleveren dan geavanceerde industrieproducten of diensten.
Op welke landen is de Europese export vooral gericht?
De VS, het Verenigd Koninkrijk en China.
gebied dat door de kolonisator werd gebruikt als wingewest, waarbij de ontwikkeling van dat gebied op de tweede plaats kwam
exploitatiekolonie
Welke drie ontwikkelingen hebben gezorgd voor een toename van de wereldhandel na 1980?
Opsplitsing van productieketens.
Sneller en goedkoper transport (o.a. containers, ICT).
Vrijhandel en het verminderen van handelsgrenzen.
Welke twee belangrijke veranderingen kwamen na de Tweede Wereldoorlog in de wereldorde?
Veel kolonies werden onafhankelijk.
De wereld werd opnieuw ingedeeld in drie blokken tijdens de Koude Oorlog.
Waarom kan een hoge bevolkingsgroei in armere landen een nadeel zijn voor het bbp per hoofd?
Omdat het bbp gedeeld moet worden door steeds meer mensen, waardoor inkomen per persoon laag blijft.
Wat is protectionisme en hoe wil de EU dit toepassen?
Protectionisme is het beschermen van de eigen economie; de EU wil dit doen door controle op buitenlandse investeringen en exportcontroles van de interne markt te versterken.
groep landen die samenwerkt om handel gemakkelijker te maken en de economie te versterken
handelsblok
Waarom wordt de huidige wereldeconomie steeds multipolairer
Omdat meerdere regio’s, zoals China en andere opkomende landen, economische macht krijgen naast de traditionele centrumlanden (Europa en VS) = global shift
Welke factoren hebben geleid tot een “plafond” in de wereldhandel na 2008
Wereldwijde pandemie.
Toenemende importheffingen.
Oplopende spanningen, zoals tussen Taiwan en China.
Welke factoren bepalen of multinationals in een land investeren?
Geografische factoren (ligging en beschikbaarheid), politieke factoren (betrouwbare overheid, rust, belastingvoordelen), sociaaleconomische factoren (loon- en opleidingsniveau, omvang afzetmarkt).
Welke factoren beïnvloeden de toekomst van de EU op de wereldmarkt?
Duurzaamheid, handelsconflicten, politieke spanningen en technologische ontwikkelingen.
economisch systeem waarbij de productie in handen is van particuliere ondernemers
vrijemarkteconomie