3
Falsafa qachon qaerda vujudga kelgan?
Qadimgi davrda falsafa barcha nazariy fikrlarni, ma'naviy hayotning hamma tomonlarini qamrab oluvchi fikrlar tizimi sifatida Qadimgi Yunonistonda VII-III asrlarda paydo bo‘lgan, Pifagor tomonidan birinchi bor e'tirof etilgan. Qadimgi yunonlarda bu so‘z “tushunishga intilish”, “bilimga intilish” ma'nolarini anglatgan.
“Falsafa” tushunchasi
yunoncha phileo – sevaman va sophia – donolik , so‘zlaridan kelib chiqqan bo‘lib, mazkur atamaning dastlabki ma'nosini donolikka muhabbat deb talqin qilish mumkin
Kim “Filosofiya”so‘zini “Hikmatni qadrlash” deya talqin qilgan
Sharqda ikkinchi muallim deb nom olgan Abu Nasr Forobiy “Filosofiya”so‘zini “Hikmatni qadrlash”
Falsafaning predmeti bu?
Olamning yaxlit birligi
Falsafiy dunyoqarash dunyoni nimalarga tayangan holda tushuntiradi?
Aql va bilimlarda
Davlat rahbari qo‘l ostidagilarni boshqarish uchun 12 ta ijobiy hislatlarga ega bo‘lishi zarurligi ta’limoti, qaysi faylasufga tegishlidir?
- Farobiy
O‘rta asr arab-musulmon falsafasida falsafani arabcha terminlarini ishlab chiqqan faylasuf kim?
Al Kindiy
Jamiyat osmon qonuni bilan yashashi kerak, chunki osmon o‘z tabiatiga ko‘ra yaxshilikdir, degan ta’limotni kim bergan?
- Konfutsiy
Ibn Sino borliq haqida
moddiy borliq 4 unsurdan (havo,olov,suv,tuproq)dan iborat
Beruniyning borliq haqidagi fikri:
- borliqning o‘zi yaratuvchi kuchdir
Dunyo xudo tomonidan yaratilgan mayda zarrachalar - atomlardan iborat. Atomlar xudoni irodasi bilan harakat qiladi degan ta’limotni kimlar aytgan.
Mutakallimlar
Farobiyni ta’kidlashicha, sofistika qanday ma’noni bildirgan?
Soxta donolik ma’nosini
Arab-musulmon faylasuflaridan qaysi biri, «kimki Olloh ta’limotini yaxshi bilmasa, uning ulug‘ligi va azimligiga ham imon keltirmagan bo‘ladi», degan ta’limotni aytgan?
Al- G‘azzoliy
Insonlar o‘z hatti-harakatlari uchun, yaxshi harakati uchun ham, yomon harakati uchun ham, inson o‘z qilmishi uchun haq oldida javob beradi, degan ta’limotni kimlar ilgari surgan?
Mutakallimlar
Odam mevali daraxtga o‘xshaydi, "Kimdir daraxt soyasidan, kimdir mevasidan va kimdir husnidan baxramand bo‘ladi" degan fikrni kim aytgan?.
B.Naqshband
Qaysi mutafakir «Shayx-ur-rais» degan nomga sazovor bo‘lgan?
Abu Ali Ibn Sino
Qaysi mutafakir «muallim as-soniy» degan nomga sazovor bo‘lgan?
Abu Nasr Farobiy
G‘azzoliy yozgan asarlar:
-"Falsafaning raddiyasi ","Kimyoi saodat"
«Podshoh – podshoh, ota - ota, mulozim – mulozim, o‘g‘il – o‘g‘il bo‘lishi kerak» degan qoida kimga tegishli?
- Konfutsiyga
Falsafaga berilgan eng oddiy va dastlabki ta'riflar:
falsafa - bu dunyoqarash yoki boshqacha aytganda, falsafaning mavzusi - «dunyo - inson» tizimidir.