ვინ ვარ მე
ბრენდების ომები
პოპ-კულტურა
შავი ყუთი
თემიდას თემები
100

951 წელს, თავის 72-ე დაბადების დღეს, ფოტოგრაფებმა ამ გენიოსს სთხოვეს, კიდევ ერთხელ გაეღიმა კამერისთვის. დაღლილმა და გაბრაზებულმა იუბილარმა ღიმილის ნაცვლად ფოტოგრაფებს „იქსი“ აჩვენა. ეს კადრი იქცა პოპ-კულტურის აიკონად. დღეს „იქსს“ ხშირად იყენებს ჯგუფ „როლინგ სტოუნზის“ ლოგო და Miley Cyrus. ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს მეცნიერი.

ალბერტ აინშტაინი

100

1900 წელს საფრანგეთში ორმა ძმამ, ანდრემ და ედუარმა, შეიმუშავეს ეშმაკური მარკეტინგული სვლა. მათ უნდოდათ, რომ ხალხს მანქანებით რაც შეიძლება მეტი და შორ მანძილზე ევლო, რათა მათი მთავარი პროდუქტი — რეზინის საბურავები — მალე გაცვეთილიყო და კლიენტებს ახალი ეყიდათ. სწორედ ამ მიზნით, მათ გამოსცეს პატარა წითელი წიგნაკი. მასში ჩამოწერილი იყო ისეთი ადგილები, რომელთა მოსანახულებლადაც ღირდა ქალაქიდან შორს, მანქანით წასვლა. დღეს ეს „სარეკლამო ბროშურა“ გადაიქცა მსოფლიოს ყველაზე პრესტიჟულ რეიტინგად, რომელზეც ყველა შეფ-მზარეული ოცნებობს.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს რეიტინგი  

მიშლენის ვარსკვლავები (ან მიშლენის გზამკვლევი) (ლოგიკა: ძმები მიშლენები საბურავებს ყიდდნენ. საბურავი რომ გაცვდეს, ბევრი უნდა იარო. სად უნდა იარო? კარგ რესტორანში, რომელიც შორსაა. ასე გაჩნდა მიშლენის გიდი).

100

როდესაც იან ფლემინგი თავისი წიგნის მთავარ გმირს ქმნიდა, მას სურდა, პერსონაჟისთვის მაქსიმალურად მოსაწყენი, ნეიტრალური და „უფერული“ სახელი დაერქმია, რათა ის არ ყოფილიყო ზედმეტად რომანტიკული. მწერალმა შთაგონება იპოვა საკუთარ მაგიდაზე დადებულ სამეცნიერო წიგნში, რომელიც კარიბის ზღვის ფრინველებს ეხებოდა. ფლემინგმა გადაწყვიტა, რომ ამ სამეცნიერო ნაშრომის ავტორის სახელი და გვარი იდეალურად მოერგებოდა მის „მკვლელ ჯენტლმენს“.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ფრინველების მკვლევარი მეცნიერი


ჯეიმს ბონდი 

 იან ფლემინგს მაგიდაზე ედო ორნიტოლოგ ჯეიმს ბონდის წიგნი "West Indies-ის ფრინველები". მან უბრალოდ მოიპარა მეცნიერ ჯეიმს ბონდის სახელი

100

1818 წელს ინჟინერმა უილიამ კუბიტმა შექმნა მექანიზმი, რომელსაც „უსასრულო კიბე“ უწოდა. მისი მიზანი იყო არა ჯანმრთელობა, არამედ სასჯელი — ციხის პატიმრებს (მათ შორის ოსკარ უაილდს) აიძულებდნენ, საათობით ევლოთ ამ მექანიზმზე, რათა მარცვლეული დაეფქვათ. ვიქტორიანულ ინგლისში ეს ითვლებოდა ყველაზე დამღლელ და ფსიქოლოგიურად გამანადგურებელ წამებად. ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ნივთი, რომელიც დღეს ამ „საწამებელ იარაღზე“ დაფუძნებით შეიქმნა და რომლის გამოყენებაშიც ადამიანები, პარადოქსულია, მაგრამ ფულს ნებაყოფლობით იხდიან.

სარბენი ბილიკი (Treadmill)

100

1920-იან წლებში, ამერიკაში, კანონი სასტიკად კრძალავდა ერთი კონკრეტული სითხის დამზადებასა და რეალიზაციას. თუმცა არსებობდა ერთი „ხვრელი“: კანონი უშვებდა გამონაკლისს, თუკი ამ სითხეს ექიმი გამოწერდა „სამკურნალო მიზნით“. შედეგად, აფთიაქები იქცა ყველაზე პოპულარულ დაწესებულებებად, სადაც „ავადმყოფები“ რიგში იდგნენ, რათა მიეღოთ რეცეპტი წამალზე, რომლის გვერდითი ეფექტი მოიცავდა კოორდინაციის დარღვევას, ეიფორიას და დილით თავის ტკივილს. უინსტონ ჩერჩილმაც კი, აშშ-ში ვიზიტისას, ექიმისგან აიღო ცნობა, რომ მას ეს „წამალი“ ჭამის დროს ესაჭიროებოდა. ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს „აკრძალული წამალი“.

ვისკი (ან ალკოჰოლი)

200

ამ პიროვნების პროფესია პირდაპირ კავშირშია მსოფლიოში ყველაზე ცნობილ იტალიელ პერსონაჟთან, რომელსაც წითელი ქუდი ახურავს და პრინცესას გადარჩენას ცდილობს. თუმცა, ჩვენი გმირის შემთხვევაში, პრინცესას როლს თამაშობს მისი მეგობარი, რომელიც მას არა „ბოროტი დრაკონისგან“, არამედ „დაუბანელი თეფშებისგან“ იცავს. მისი ხასიათი არის ოქსიმორონი: მისი გენეტიკური კოდი (წარმომავლობა) მიუთითებს სისწრაფესა და ეშმაკობაზე, თუმცა მისი ფიზიკური მდგომარეობა ძირითადად ჰორიზონტალურია. მას ასევე აქვს „სუპერძალა“: ნებისმიერი კინო-შედევრი აქციოს დოკუმენტურ ფილმად თავისი კომენტარებით. ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს „უმოქმედო სუპერ მარიო“.

ბექა

200

1977 წელს იუტას შტატის ციხეში, ორმაგ მკვლელობაში ბრალდებული გერი გილმორი დახვრეტის წინ იდგა. როდესაც მას ჰკითხეს, ჰქონდა თუ არა ბოლო სიტყვა, მან სასჯელის აღსრულებაზე თანხმობა მოკლე ფრაზით განაცხადა: „მოდი, გავაკეთოთ ეს“ . ათი წლის შემდეგ, სარეკლამო აგენტმა დენ უიდენმა, რომელიც სპორტული კომპანიისთვის სლოგანს ეძებდა, გაიხსენა ეს მომენტი. მას მოეწონა ფრაზის უხეში, პირდაპირი ენერგეტიკა. მან ოდნავ შეცვალა მკვლელის ბოლო სიტყვები: „მოდი“-ს  ნაცვლად გამოიყენა სიტყვა „უბრალოდ“ , რათა ის უფრო იმპერატიული გამხდარიყო. შედეგად, ფრაზა, რომელიც თავდაპირველად სიკვდილის მიღებას ნიშნავდა, დღეს მსოფლიოში ყველაზე ცნობილი მოტივატორია ვარჯიშის დაწყებისთვის.

Just Do It (Nike) (ლოგიკა: გერი გილმორმა თქვა "Let's do it". ნაიკმა ეს გადააკეთა "Just Do It"-ად).

200

1970-იან წლებში, როდესაც რეჟისორს დაბალბიუჯეტიანი ფილმისთვის მთავარი ანტაგონისტის შექმნა სჭირდებოდა, რეკვიზიტორმა უახლოეს მაღაზიაში სულ რაღაც 2 დოლარად შეიძინა პოპულარული საბავშვო ნიღაბი. ორიგინალში ეს ნიღაბი ეკუთვნოდა კოსმოსური ხომალდის მეთაურს, რომელიც გალაქტიკაში მშვიდობასა და კეთილდღეობას იცავდა. გადამღებმა ჯგუფმა ნიღაბს თვალები გაუფართოვა, თეთრად შეღება და თმა აჩეჩა. შედეგად, კოსმოსური გმირის სახე კინოისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე სასტიკი და უემოციო სერიული მკვლელის სახედ იქცა.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ის ცნობილი მსახიობი, ვისი სახის ანატომიაც (ნიღაბი) გამოიყენეს ამ საკულტო ჰორორ-პერსონაჟის შესაქმნელად.

უილიამ შეტნერი

(კომენტარი: ფილმი არის „ჰელოუინი“ (Halloween). მკვლელი მაიკლ მაიერსის ნიღაბი რეალურად არის სერიალ „ვარსკვლავური ომების“ (Star Trek) პერსონაჟის, კაპიტანი კირკის ნიღაბი, რომელიც თეთრად შეღებეს. კაპიტან კირკს კი მსახიობი უილიამ შეტნერი ასრულებდა).

200

1930-იან წლებში ეს ნივთიერება სულ სხვა დანიშნულებით შეიქმნა: ის დიასახლისებს ეხმარებოდა, ქვანახშირის ღუმელისგან გაჭვარტლული კედლები და შპალერი გაეწმინდათ. თუმცა, პროგრესმა ეს ბიზნესი კინაღამ დაღუპა: როდესაც მოსახლეობა მასიურად გადავიდა ბუნებრივ აირზე, ჭვარტლი გაქრა და პროდუქტი უსარგებლო გახდა. კომპანია გაკოტრებას გადაურჩა მხოლოდ იმიტომ, რომ მენეჯერმა ყურადღება მიაქცია პროდუქტის ფიზიკურ თვისებას — „პლასტიკურობას“ და შეცვალა სამიზნე აუდიტორია. მათ ნივთიერებას მოაშორეს სარეცხი ქიმიკატები, დაუმატეს ნუშის არომატი და შეღებეს. შედეგად, საწმენდი საშუალება იქცა მსოფლიოში ყველაზე პოპულარულ გასართობად სკოლამდელი ასაკის ბავშვებისთვის.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს პროდუქტი.

პლასტელინი

200

„მშრალი კანონის“ დროს კალიფორნიულმა კომპანიამ „Vine-Glo“ ბაზარზე გამოუშვა ყურძნის წვენის კონცენტრატი, რომელიც აგურის ფორმით იყიდებოდა. მას კანონთან პრობლემა რომ არ შექმნოდა, შეფუთვაზე დიდი ასოებით ეწერა „გაფრთხილება“. თუმცა, ეს ტექსტი რეალურად იყო არა აკრძალვა, არამედ დაფარული ინსტრუქცია. „გაფრთხილება“ იუწყებოდა: „არავითარ შემთხვევაში არ გახსნათ ეს ბრიკეტი წყალში და არ დადგათ ბნელ ადგილას 20 დღით, წინააღმდეგ შემთხვევაში...“

ყურადღება შეკითხვა: დაასრულეთ წინადადება. რა მოხდებოდა 20 დღის შემდეგ, რისი თავიდან არიდებაც (ვითომ) უნდოდა კომპანიას?


პასუხი: ის გადაიქცეოდა ღვინოდ

300

ისტორიკოსები ამბობენ, რომ ამ კუთხის ხალხი არასდროს ყოფილა ყმობაში, რამაც განაპირობა მათი ზედმეტსახელი - „უბატონოები“. თუმცა, პარადოქსია, მაგრამ ჩვენს გმირს სამეგობროში სწორედ „ბატონის“ ფუნქცია აქვს შეთავსებული მკაცრი ხასიათის გამო. ის არის „აგრო-სექტორის“ ტყვე, რომელიც ყოველ კვირას გეგმავს გაქცევას, მაგრამ ხელფასის ჯაჭვით არის დაბმული. მისი ვიზუალური სტილი კი სრულ თანხვედრაშია ჩიკაგოელი რეპერის, „იეს“ (Ye) მუქ ესთეტიკასთან. ყურადღება შეკითხვა: ვისზეა საუბარი?

თიკო

300

მეორე მსოფლიო ომის დროს, ნაცისტურ გერმანიაში მოქმედი ამერიკული გიგანტი კრიზისის წინაშე აღმოჩნდა: ემბარგოს გამო მათ შეუწყდათ მთავარი „საიდუმლო ინგრედიენტის“ მიწოდება აშშ-დან. ქარხნის დირექტორს წარმოება რომ არ გაეჩერებინა, გადაწყვიტა შეექმნა ახალი რეცეპტი მხოლოდ იმ პროდუქტებისგან, რაც ომის პირობებში ხელმისაწვდომი იყო — ფაქტობრივად, კვების მრეწველობის ნარჩენებისგან (ვაშლის წნეხის ნარჩენები და ყველის შრატი).

როდესაც გუნდი სახელზე ფიქრობდა, დირექტორმა თანამშრომლებს მოუწოდა: „გამოიყენეთ თქვენი წარმოსახვა“ . ერთ-ერთმა მენეჯერმა ეს სიტყვა შეამოკლა და მიიღო სახელი, რომელიც დღეს ნარინჯისფერთან და მხიარულებასთან ასოცირდება, თუმცა მისი ფესვები მესამე რაიხის ბლოკადაშია.

პასუხი: ფანტა (Fanta)

(ლოგიკა: Coca-Cola-ს გერმანიაში სიროფი შეუწყდა. შექმნეს სასმელი ნარჩენებისგან. Fantasie (წარმოსახვა) -> Fanta).

300

1928 წელს, ლოს-ანჯელესში ემიგრირებულმა მექსიკელმა რევოლუციონერმა და მსახიობმა, ემილიო ფერნანდესმა, დიდი ყოყმანის შემდეგ დათანხმდა, შიშველი პოზირება გაეწია სკულპტორისთვის. შედეგად შეიქმნა არტ-დეკოს სტილის ოქროს ფიგურა: რაინდი, რომელსაც ხელში ჯვაროსნული მახვილი უჭირავს და დგას ხუთ-დალანიან სადგამზე. პარადოქსია, მაგრამ მიუხედავად იმისა, რომ მოდელი მექსიკელი ემილიო იყო, ამ „ოქროს კაცუნას“ მსოფლიო დღემდე მოიხსენიებს აკადემიის ბიბლიოთეკარის, მარგარეტ ჰერიკის ბიძის სახელით, რადგან ქალბატონმა მარგარეტმა ფიგურის დანახვისას წამოიძახა: „ღმერთო ჩემო, ეს ხომ ზუსტად ბიძაჩემია!“

ყურადღება შეკითხვა: რა სახელით ვიცნობთ ამ „ბიძას“?

ოსკარი

(კომენტარი: ემილიო ფერნანდესი იყო ოსკარის ქანდაკების პროტოტიპი. ლეგენდის თანახმად, სახელი „ოსკარი“ გაჩნდა იმიტომ, რომ ბიბლიოთეკარმა ის თავის ბიძას, ოსკარს მიამსგავსა).

300

1780 წელს ორმა შოტლანდიელმა ექიმმა ეს მექანიზმი გამოიგონა ჰუმანური და კეთილშობილური მიზნით — რათა დახმარებოდნენ ქალებს რთული მშობიარობის დროს. ეს იყო პატარა ქირურგიული ინსტრუმენტი, რომლითაც ექიმები მენჯის ძვალს ხერხავდნენ, რათა ახალი სიცოცხლის დაბადება გაეადვილებინათ. თუმცა, მე-20 საუკუნეში ამ ნივთმა საავადმყოფოები დატოვა, ზომაში საგრძნობლად მოიმატა, მიიღო ბენზინის ძრავა და გადაინაცვლა ტყეში. პარადოქსია: ის, რაც შეიქმნა როგორც სამეანო ინსტრუმენტი სიცოცხლის დასახმარებლად, დღეს პოპ-კულტურაში (განსაკუთრებით ტეხასის შტატთან დაკავშირებულ ფილმებში) სისხლიანი მანიაკების საყვარელ ატრიბუტად ითვლება.

ბენზოხერხი (Chainsaw)

300

1696 წელს ინგლისში მიიღეს კანონი, რომელმაც არქიტექტურა დაამახინჯა. მოსახლეობამ, გადასახადის თავიდან აცილების მიზნით, მასიურად დაიწყო სახლებზე „ღიობების“ აგურით ამოქოლვა. მთავრობა, ფაქტობრივად, ითხოვდა ფულს იმაში, რაც ბუნებამ ყველას უფასოდ მისცა. სწორედ ამ აბსურდულმა კანონმა დაბადა ინგლისურ ენაში ცნობილი ფრაზა, რომელიც დღეს ნიშნავს „აშკარა ძარცვას“ , რადგან ადამიანებს ფაქტობრივად მოპარეს... რა?

დღის სინათლე (ან მზის სინათლე) (ლოგიკა: ეს იყო „ფანჯრის გადასახადი“. ხალხმა ამოაშენა ფანჯრები, რის გამოც სახლებში სინათლე აღარ შედიოდა. ფრაზა Daylight Robbery აქედან მოდის). (Daylight Robbery)

400

ლეგენდის თანახმად, 1888 წელს ამ ადამიანმა დილის გაზეთში შემთხვევით წაიკითხა საკუთარი ნეკროლოგი სათაურით: „სიკვდილით მოვაჭრე გარდაიცვალა!“. გაზეთს ის ძმაში აერია. იმის შიშით, რომ ისტორია მას მკვლელად დაიმახსოვრებდა, მან სასწრაფოდ შეცვალა ანდერძი. შედეგად, ნივთიერება, რომელმაც მას მილიონები მოუტანა ნგრევის ხარჯზე, დღეს მშვიდობისა და მეცნიერების უმაღლესი ჯილდოს ფინანსური წყაროა. ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს შვედი გამომგონებელი.

ალფრედ ნობელი

400

1951 წელს, ირლანდიური კომპანიის მმართველმა დირექტორმა, სერ ჰიუ ბივერმა, ნადირობისას ვერ მოარტყა ოქროსფერ მწყერს. ამას მოჰყვა ცხარე კამათი მეგობრებთან: იყო თუ არა ეს ჩიტი ყველაზე სწრაფად მფრინავი ევროპაში? ბივერმა აღმოაჩინა, რომ პასუხი არცერთ წიგნში არ ეწერა.

მან გააანალიზა თავისი ბიზნესი და მიხვდა გენიალურ რამეს: მისი კომპანიის მიერ წარმოებული მუქი ფერის სითხე ადამიანებს პაბებში უკონტროლო ლაპარაკისკენ და უაზრო კამათისკენ უბიძგებდა. კლიენტებს რომ ერთმანეთი არ დაეხოცათ, მათ სჭირდებოდათ „ავტორიტეტული მსაჯი“, რომელიც ნებისმიერ კამათს ერთი გადაშლით დაასრულებდა. ასე შეიქმნა წიგნი, რომელიც თავდაპირველად მხოლოდ პაბებისთვის იყო განკუთვნილი, დღეს კი მსოფლიოში ყველაზე გაყიდვადი საავტორო გამოცემაა.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს წიგნი.

ინესის რეკორდების წიგნი

(ლოგიკა: სერ ჰიუ ბივერი იყო ლუდსახარში „გინესის“ დირექტორი. ლუდის სმის დროს ხალხი კამათობს რეკორდებზე. მან შექმნა წიგნი ამ კამათის მოსაგვარებლად).

400

1928 წელს ეკრანებზე გამოვიდა ვიქტორ ჰიუგოს რომანის მიხედვით გადაღებული მუნჯი ფილმი „ადამიანი, რომელიც იცინის“. ფილმში მთავარ როლს ასრულებდა გერმანელი მსახიობი კონრად ფეიდტი, რომლის გმირსაც, ბავშვობაში ჩატარებული ოპერაციის გამო, სახეზე სამუდამოდ გაყინული, გროტესკული ღიმილი ჰქონდა მიკერებული. ზუსტად 12 წლის შემდეგ, როდესაც მხატვრები და მწერლები „ღამის რაინდისთვის“ იდეალურ მტერს ეძებდნენ, მათ მაგიდაზე სწორედ კონრად ფეიდტის ფოტო დადეს. ავტორებმა მუნჯი კინოს მსახიობის ამ შემზარავ ვიზუალს მხოლოდ ერთი რამ — სათამაშო დასტიდან ამოღებული კონკრეტული ბანქოს ესთეტიკა დაუმატეს.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს პერსონაჟი, რომელიც დღემდე ითვლება ქაოსის სიმბოლოდ.


პასუხი: ჯოკერი

400

მე-10 საუკუნის სპარსეთში ეს დიზაინი შეიქმნა მხოლოდ ერთი უტილიტარული და სისხლიანი მიზნით: ცხენზე ამხედრებული მებრძოლის ფეხი „უზანგში“ (სადგამში) მყარად რომ გაჩერებულიყო და მშვილდის სროლისას წონასწორობა არ დაეკარგა. შესაბამისად, ეს იყო წმინდად მამაკაცური, საომარი ატრიბუტი. მოგვიანებით, ევროპელმა მონარქებმა (მაგალითად ლუი XIV-მ) ეს ნივთი ძალაუფლებისა და სოციალური სტატუსის სადემონსტრაციოდ მოირგეს.

 ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ატრიბუტი.

მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელი (ქუსლი)

400

ბრიტანული მმართველობის დროს, დელიში გადაწყვიტეს, რომ ქალაქში ზედმეტად ბევრი შხამიანი ქვეწარმავალი იყო. გუბერნატორმა გამოსცა ბრძანება: ყველა მოქალაქე, რომელიც მიიტანდა მკვდარ კობრას, მიიღებდა სოლიდურ ფულად ჯილდოს. თავდაპირველად გეგმამ იმუშავა და ქვეწარმავლების რიცხვმა იკლო, თუმცა მალე ქალაქის გარეუბნებში გაჩნდა „ფერმები“, სადაც ადგილობრივები ამ არსებებს ხელოვნურად ამრავლებდნენ, რათა შემდეგ სახელმწიფოსთვის მიეყიდათ. როდესაც მთავრობა მიხვდა, რომ საკუთარი ფულით აფინანსებდა „მტრის“ გამრავლებას, მათ ჯილდო გააუქმეს. შედეგად, იმედგაცრუებულმა „ფერმერებმა“ მთელი თავისი ცოცხალი „პროდუქცია“, რომელიც უკვე უსარგებლო ხარჯი იყო, პირდაპირ ქუჩაში გაუშვეს. ყურადღება შეკითხვა: რა ეწოდება ეკონომიკასა და პოლიტიკაში ეფექტს, როდესაც პრობლების მოგვარების მცდელობა ამ პრობლემას კიდევ უფრო ამწვავებს?


პასუხი: კობრის ეფექტი (ლოგიკა: ისტორია კობრებზეა. კანონმა წაახალისა მათი გამრავლება. როცა დაფინანსება შეწყდა, ისინი ქუჩაში გაუშვეს და კობრების რაოდენობა გასამმაგდა).

500

ამ მწერლის ბიოგრაფიაში არის ეპიზოდი, როდესაც ის 11 დღით გაუჩინარდა. მოგვიანებით, ეს გამოცდილება დაეხმარა, შეექმნა ისტორიები, სადაც მთავარი იარაღი არა პისტოლეტი, არამედ ქიმიაა. ეს ლოგიკურიცაა - პირველი მსოფლიო ომის დროს ის ექთნად მუშაობდა და წამლებთან (და საწამლავებთან) ჰქონდა შეხება. მის ყველაზე ცნობილ პერსონაჟს, რომელიც ბელგიელია, ხშირად ფრანგში ერევათ, რაზეც ის ძალიან ბრაზდება. ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს „დანაშაულის დედოფალი“.

აგათა კრისტი

500

1924 წელს ბაზარზე გამოჩნდა ახალი პროდუქტი სლოგანით „მაისის თვესავით ნაზი“ (Mild as May). მისი სამიზნე აუდიტორია იყვნენ ქალბატონები. პროდუქტს ჰქონდა ერთი ინოვაციური დეტალი: წითელი ფერის თავი (ფილტრი), რათა ქალბატონებს ტუჩსაცხის კვალი არ დასტყობოდათ. თუმცა 50-იან წლებში გაყიდვები ჩავარდა. მამაკაცები ამ პროდუქტს არ ყიდულობდნენ, რადგან ის „ქალურად“ ითვლებოდა. კომპანიამ მიიღო სასოწარკვეთილი გადაწყვეტილება: მათ რადიკალურად შეცვალეს იმიჯი და „ქალური სინაზის“ ნაცვლად გამოიყენეს ამერიკული მასკულინობის ყველაზე უხეში სიმბოლო — დაღლილი, მტვრიანი კოვბოი ცხენზე. 

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს ბრენდი.

Marlboro

(ლოგიკა: Marlboro შეიქმნა როგორც ქალის სიგარეტი (წითელი ფილტრით, რომ პომადა არ გამოჩენილიყო). შემდეგ შექმნეს „Marlboro Man“ (კოვბოი), რათა კაცებსაც მოეწიათ ფილტრიანი სიგარეტი).

500

2004 წლის 1 თებერვალს, ამერიკული ფეხბურთის ფინალის (Super Bowl) შესვენებაზე მომხდარმა ინციდენტმა, რომელიც ეთერში სულ რაღაც 1 წამს გაგრძელდა, მთელი მსოფლიო აალაპარაკა. სამი მეგობარი, რომელიც მანამდე PayPal-ში მუშაობდა, მეორე დღეს სასოწარკვეთილი ცდილობდა ინტერნეტში ეპოვა ამ კონკრეტული სკანდალის ვიდეო-ჩანაწერი, სადაც ჩანდა, თუ როგორ „უღალატა ტანსაცმელმა“ ცნობილ მომღერალს, თუმცა ამაოდ — მსგავსი სერვისი, სადაც ვიდეოს მარტივად ნახავდნენ, არ არსებობდა. სწორედ ამ ფრუსტრაციამ — რომ ვერსად ნახეს სასურველი კადრი — უბიძგა მათ, შეექმნათ პლატფორმა, რომელმაც სამუდამოდ შეცვალა სამყარო. ირონიულია, მაგრამ ამ პლატფორმაზე ატვირთული ყველაზე პირველი ფაილი ეხებოდა არა იმ სკანდალურ მომღერალს, არამედ ზოოპარკში, სპილოების ფონზე მდგარ ერთ-ერთ დამფუძნებელს.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს პლატფორმა.

YouTube

(კომენტარი: 2004 წელს ჯანეტ ჯექსონს სუპერ ბოულზე მკერდი გამოუჩნდა. YouTube-ის დამფუძნებლები (ჩად ჰერლი, სტივ ჩენი, ჯავედ კარიმი) ეძებდნენ ამ ვიდეოს და ვერ იპოვეს. სწორედ ამიტომ შექმნეს YouTube. პირველი ვიდეო კი არის "Me at the zoo", სადაც ჯავედ კარიმი საუბრობს).

500

მე-19 საუკუნის დასაწყისში, ნაპოლეონმა არტილერიის კაპიტანს, შარლ ბარბიეს, დაავალა შეექმნა კომუნიკაციის სისტემა ჯარისკაცებისთვის. იმპერატორს აწუხებდა სტატისტიკა: ღამით, სანგრებში ბრძანების წასაკითხად ანთებული სანთელი ჯარისკაცს მტრის სნაიპერის მარტივ სამიზნედ აქცევდა. კაპიტანმა შექმნა კოდი, რომელსაც „ღამის წერა“ უწოდა. აქ იმალება მთავარი პარადოქსი: ეს სისტემა თავდაპირველად შეიქმნა ადამიანებისთვის, რომლებსაც მხედველობა ჰქონდათ, მაგრამ გარემო პირობების (სიბნელის) გამო თვალს ვერ იყენებდნენ. დღეს კი ამ სისტემის მოდიფიცირებულ ვერსიას, რომელიც მოგვიანებით 15 წლის ბიჭმა გაამარტივა, იყენებენ ადამიანები, რომლებსაც მხედველობა არ აქვთ, განურჩევლად იმისა, დღეა თუ ღამე.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ ეს სისტემა.

ბრაილის შრიფტი

(ლოგიკური ჯაჭვი: ჯარისკაცები ღამით -> სინათლის ანთება არ შეიძლება -> ესე იგი ხელით უნდა წაიკითხონ -> „ღამის წერა“. მოგვიანებით ლუი ბრაილმა (ბავშვმა) ეს სამხედრო კოდი უსინათლოებისთვის გაამარტივა).

500

მე-16 საუკუნის საფრანგეთში ახალგაზრდა ადვოკატმა, ბართლომე დე შასენემ, სახელი გაითქვა ძალიან უცნაურ სასამართლო პროცესზე. პროკურორი ითხოვდა სიკვდილით დასჯას განსასჯელებისთვის, რომლებმაც ეპარქიის ქერის მოსავალი მთლიანად გაანადგურეს. ადვოკატმა პროცესი მოიგო ბრწყინვალე იურიდიული არგუმენტით: მან განაცხადა, რომ მისი კლიენტები სასამართლოში ვერ გამოცხადდებოდნენ „დაუძლეველი ძალის“ გამო. კერძოდ, გზა სასამართლომდე გადიოდა სოფლებზე, სადაც ჩასაფრებულები იყვნენ მათი მოსისხლე მტრები — კატები და ძაღლები, რაც არღვევდა განსასჯელთა უსაფრთხო გადაადგილების უფლებას. მოსამართლემ არგუმენტი მიიღო და სხდომა გადადო.

ყურადღება შეკითხვა: დაასახელეთ, რომელი ბიოლოგიური სახეობა იჯდა (უფრო სწორად, უნდა მჯდარიყო) განსასჯელის სკამზე?


პასუხი: ვირთხები (ლოგიკა: მოსავალი შეჭამეს + მტრები კატები არიან + ადვოკატი იცავდა. შუა საუკუნეებში ცხოველებს და მწერებს ოფიციალურად ასამართლებდნენ