1
Talab va taklif qanday o‘zaro bog‘liq tushunchalar?
Talab va taklif — narxlar orqali o‘zaro bog‘langan bo‘lib, ular mahsulotga bo‘lgan ehtiyoj va uni taqdim etish imkoniyatini ifodalaydi.
“Qora bozor” tushunchasi nimani anglatadi?
Qora bozor — rasmiy narx nazorati sharoitida mahsulot yashirincha yuqori narxda sotilishi holatidir.
Nima sababdan ortiqcha talab vujudga keladi?
Ortiqcha talab — talab hajmi taklifdan katta bo‘lsa, narx past bo‘lishi tufayli yuzaga keladi.
Bozor muvozanati nima?
Bozor muvozanati — bu talab hajmi taklif hajmiga teng bo‘lgan holatdir.
Muvozanatli narx qanday aniqlanadi?
Muvozanatli narx — talab va taklif chiziqlari kesishadigan nuqtadagi narxdir.
Talab oshganda bozor narxiga qanday ta’sir qiladi?
Talab oshganda narx ko‘tariladi va muvozanat yuqoriroqqa siljiydi.
Bozor muvozanati qanday sharoitda buziladi?
Bozor muvozanati — talab va taklif omillari o‘zgarganda yoki davlat aralashuvi bo‘lsa, buzilishi mumkin.
Minimal narx belgilanganda qanday holat yuzaga keladi?
Minimal narx belgilansa, mahsulot narxi muvozanatli narxdan yuqori bo‘ladi, bu esa ortiqcha taklifga olib keladi.
Ortiqcha taklif holatida bozorda qanday muammo yuzaga keladi?
Ortiqcha taklif — taklif hajmi ortib ketib, iste’molchilar tomonidan to‘liq xarid qilinmasa, mahsulot ortib qoladi.
Istemolchi yutuği deganda nima tushuniladi?
Istemolchi yutuği — bozor narxi uning to‘lashga tayyor narxidan past bo‘lganda yuzaga keladi.
Talab va taklif hajmlari muvozanat holatida qanday bo‘ladi?
Muvozanat holatida talab hajmi = taklif hajmi = muvozanat hajmi (Qe).
Taklif kamayganda muvozanat qanday o‘zgaradi?
Taklif kamayganda narx oshadi va muvozanat yuqoriroqqa ko‘chadi.
Talab va taklif bir vaqtda o‘zgarsa, muvozanat holati qanday aniqlanadi?
Ikkalasi bir vaqtda o‘zgarsa, yangi muvozanat talab va taklifning o‘zgarish nisbatiga qarab aniqlanadi.
Davlat tomonidan maksimal narx belgilanishi nimaga olib keladi?
Maksimal narx belgilansa, bozor narxi undan oshmasligi kerak, bu esa mahsulot tanqisligiga olib kelishi mumkin.
Ishlab chiqaruvchi yutuği qanday yuzaga keladi?
Ishlab chiqaruvchi yutuği — mahsulotni eng past narxda ishlab chiqargan ishlab chiqaruvchi bozor narxi bilan xarajatlar orasidagi farqdan foyda oladi.